پس از مطالعه، در صورت مفید بودن، این متن را برای دیگران نیز ارسال نمایید تا آن‌ها نیز از مطالعه مفید آن بهره‌مند شوند.
دادخواست حقوقی
برای آغاز یک دعوای حقوقی، ابتدا باید اقدام به تهیه و ارائه یک دادخواست قانونی کرد. مطابق با ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی، روند رسیدگی در دادگاه تنها با ارائه دادخواست آغاز میشود. اما نگارش دادخواست و رعایت شرایط آن، موضوعی حائز اهمیت است.
بسیاری از افراد ممکن است با چالش‌هایی مواجه شوند، همچون خرید خانه‌ای که فروشنده از انتقال آن و تنظیم سند رسمی خودداری کرده است، یا فروش خودرویی که خریدار از پرداخت مبلغ آن امتناع می‌کند.
شرایط مربوط به دادخواست در مواد ۵۱ به بعد این قانون مشخص شده است. بر اساس ماده ۵۱، اولین شرط ضروری در تنظیم دادخواست این است که متن آن باید به زبان فارسی و بر روی فرم‌های چاپی تهیه شود.
طبق ماده ۵۶، در صورتی که محل اقامت خوانده مشخص نباشد، دادخواست ظرف مدت دو روز از زمان وصول، رد خواهد شد. اما در این مدت، خواهان می‌تواند با مراجعه به دادگاه نسبت به تکمیل دادخواست خود اقدام کند.
فهرست مطالب
کاربر گرامی، در صورت نیاز به وکیل پایه یک کلیک نمایید.
انواع دادخواست حقوقی وکیفری و خانواده
آغاز دعاوی در دادگاه و مراجع قضایی میبایست به درخواست ذی‌نفع صورت گردد. اگر اموالی از شما سرقت شود و یا چک برگشت خورده باشد و یا تقاضای حضانت فرزند خود را داشته باشید باید درخواست خود را در دادگاه بخواهید. در غیر این صورت پرونده‌ای به شکل نمیگیرد.
درخواست حقوقی شما همان دادخواستی است که میبایست به مرجع مرتبط با دعوای خود بدهید. در این مقاله”انواع دادخواست حقوقی و کیفری و خانواده” آشنایی با دادخواست، نحوه تنظیم شرایطی که باید در نوشتن دادخواست به آن توجه کنید را به طور کامل میپردازیم.
دادخواست چیست؟
برای شروع دعوا در دادگاه های حقوقی باید فرم دادخواست را تکمیل و به دادگاه ارائه کنید. در کل دادخواست، نشان دهنده ادعایی است که خواهان به عنوان مطرح کننده دعوا نسبت به حق خود دارد و رسیدگی به آن را از دادگاه تقاضا خواهد کرد.
در دادخواست قضایی باید مواردی از جمله مشخصات خواهان (مطرح کننده دعوا)، خوانده (کسی که دعوا علیه او شکل گرفته) و شرح خواسته، درج شود.
شرایط دادخواست
با توجه به این که شرایط دادخواست اهمیت زیادی دارد، باید این موارد را رعایت کرد، غیر این صورت دادخواست شما مورد پذیرش قرار نمیگیرد. این شرایط در قانون امده است که عبارت‌اند از:
دادخواست باید به نگارش فارسی باشد
دادخواست باید روی برگه‌های چاپی باشد یا فرم دادخواست داده شود
تقدیم‌کننده دادخواست را امضا می کند.
شبکه های اجتماعی اوان
|
تفاوت دادخواست و درخواست
با توجه به قانون، لازم است دعاوی در قالب دادخواست و به‌صورت کتبی باشد و به دادگاه ارائه شوند تا رسیدگی گردند. این یک تقاضا به شمار می‌رود که می‌تواند توسط هر یک از طرفین در دادگاه به شکل کتبی و یا شفاهی ارائه شوند و نیازمند فرم مخصوصی نیست.
ساختار کلی دادخواست حقوقی
مهمترین مبحثی که در تنظیم دادخواست باید به آن توجه کرد، شرایط شکلی آن است. طبق قانون آیین دادرسی مدنی، این شرایط به شکل زیر میباشند:
۱-نوع زبان
یکی از مهمترین الزامات ساختاری در تنظیم دادخواست، زبان مورد استفاده در آن است. در این راستا، نگارش دادخواست باید به زبان فارسی انجام شود. بدین ترتیب، افرادی از هر قومیت مانند کرد، لر، ترک، عرب و غیره، در زمان ارائه دادخواست در محاکم، مجاز به استفاده از زبان قومی خود نخواهند بود. دادگاه فقط متن‌هایی را که به زبان فارسی نگاشته شده‌اند، به عنوان دادخواست معتبر تلقی می‌کند و هر نوع نگارش به غیر از این زبان، فاقد اعتبار است.
علاوه بر این، باید توجه داشت که دادخواست تنها می‌تواند به صورت مکتوب و بر روی فرم‌های چاپی تنظیم گردد. خواهان یا مدعی ملزم به تهیه دادخواست بر روی برگه‌های چاپی هستند. در حالی که شکایت‌های کیفری ممکن است به صورت شفاهی یا بر روی برگه‌های ساده ارائه شوند، سایر موارد قانونی تنها با فرم‌های مکتوب و چاپی مورد پذیرش قرار می‌گیرند.
۲-دست نویس یا دادخواست چاپی
در خصوص نحوه نگارش دادخواست، ذکر نام و نام خانوادگی، آدرس محل سکونت و محل کار خواهان و خوانده ضرورت دارد و عدم رعایت این الزامات منجر به عدم اعتبار دادخواست خواهد شد. در صورتی که خواهان از وکیل استفاده کند، تمامی مشخصات وکیل نیز باید در دادخواست قید شود.
۳-نام و نشانی خواهان (شاکی) و خوانده
اگر خواهان و خوانده اشخاص حقوقی باشند، لازم است مشخصات کامل شخص حقوقی به‌همراه آدرس دقیق محل شرکت در دادخواست درج گردد. ذکر آدرس محل زندگی یا مشخصات مدیر شرکت در متن دادخواست مجاز نیست.
اگر خواهان و خوانده شخص حقوقی باشند، باید در دادخواست کل مشخصات شخص حقوقی به ثبت برسانند. باید نشانی دقیق محل شرکت به ثبت برسد. نمی توانید محل اسکان و مشخصات مدیر شرکت را در نحوه نوشتن دادخواست ثبت کنند.
۴-روند تکمیل دادخواست حقوقی
همانطور که در بالا ذکر کردیم در حال حاضر بیشتر استان‌ها و شهرستان‌ها از خدمات الکترونیک قوه قضاییه برخوردار میباشند به خاط همین محاکم قضایی اقدام به پذیرش دادخواست‌ها به صورت دستی و غیر رسمی می نمایند.
بر همین اساس افرادی که قصد طرح دعوی در محاکم قضایی را دارند یا بایستی به سامانه خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و یا با مراجعه نمودن به دفاترخدمات الکترونیک قضایی و پرداخت نمودن هزینه مربوطه در رابطه با تنظیم و کامل کردن دادخواست، روند طرح دعوی حقوقی خود را در محاکم قضایی شروع نمایند.
۵-خواهان
خواهان باید اطلاعات فردی خود را از قبیل نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه، شماره ملی، نام پدر، شماره تلفن، شماره موبایل و … را به صورت دقیق در قسمت‌های تعیین شده تکمیل فرم نماید. در ادامه خواهان باید آدرس محل اقامت و محل کارش را در قسمت خواهان دادخواست حقوقی قید کند.
توجه داشته باشید که خواهان باید در پر کردن نشانی ها، دقت لازم را به عمل آورد. چرا که تمامی ابلاغیه‌ها به آدرس مندرج ارسال میگردد. و خواهان نمی‌تواند با مواردی همچون تغییر آدرس و یا اشتباه سهوی در خصوص دریافت نکردن ابلاغیه‌های قضایی ادعایی داشته باشد.
خوشبختانه با گسترش بسترهای اینترنت و خدمات الکترونیک قضایی مشکلات در خصوص عدم دریافت ابلاغیه‌ها مرتفع گردیده است. و خواهان و خوانده از راه خدمات الکترونیکی قضایی در رابطه با ابلاغیه‌های قضایی خود آگاه خواهند شد. ( به شکل پیامک در رابطه با ابلاغیه‌های ارسالی، اطلاع رسانی خواهد شد)
۶-خوانده
بخش بعدی دادخواست خوانده میباشد که باید از طرف خواهان به عنوان تنظیم کننده دادخواست، تکمیل گردد خواهان بایستی اطلاعات هویت خوانده از نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه و موارد دیگر را تکمیل نماید . در صورتی که نشانی از محل زندگی یا محل کار خوانده در میدانست، در قسمت‌ها مربوطه وارد کند.
همچنین موبایل و یا تلفن ثابت خوانده، می‌تواند در امر تکمیل دادخواست کمک کند. البته لازم است در صورتی که بخشی از این اطلاعات در دسترس خواهان نبوده و اطلاعی از مشخصات فردی و آدرس محل زندگی یا کار خوانده در اختیار خواهان نباشد. مراجع قضایی دعوی را به صورت نامحسوس رسیدگی می‌نمایند.
۷-خواسته
دادخواست‌ها به عنوان ابزار اصلی آغاز دعوا، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و بخش مربوط به خواسته خواهان باید با دقت و وضوح بیان شود. خواهان باید به روشنی مشخص کند که چه خواسته‌ای و تحت چه شرایطی از خوانده دارد. هرگونه ابهام یا عدم وضوح در بیان خواسته، ممکن است منجر به رد دادخواست از سوی دادگاه شود.
از نکات اساسی دیگر این است که خواسته باید به یک موضوع خاص یا چند موضوع مشابه محدود گردد. خواهان مجاز نیست که مسائل مختلف را در یک دادخواست جمع‌آوری کرده و به صورت همزمان طرح دعوی کند.
علاوه بر این، دادگاه تنها به ابعاد حقوقی خواسته خواهان توجه خواهد نمود و نمی‌تواند حکمی فراتر از خواسته مطرح شده ارائه دهد. برای نمونه، اگر خواهان از خوانده درخواست تکمیل و تحویل یک ساختمان را داشته باشد، باید این تقاضا را به وضوح در دادخواست خود ذکر کند. در صورتی که دادخواست تنها به درخواست تکمیل ساختمان محدود شود، خواهان نمی‌تواند توقع داشته باشد که دادگاه درباره تحویل ساختمان نیز حکمی صادر کند. بنابراین، شفافیت و دقت در بیان خواسته از اهمیت کلیدی برخوردار است و می‌تواند تأثیر مستقیم بر نتیجه پرونده داشته باشد.
انواع دادخواست در مراجع قانونی
دادخواست با توجه به شرایط قانونی که برای آن مذکور میشود، مطلبی است که در مراجع حقوقی بیشتر به‌کار خواهد رفت چرا که در خصوص مراجع کیفری، لزومی برای طرح دعوا با شرایط کلی خاص مانند تنظیم در فرم‌های مخصوص وجود نخواهد داشت.
از این رو، در شکل های دادخواست مواردی مطرح میشود که در مراجع حقوقی رسیدگی خواهد شد
دادخواست بدوی:اولین مرجعی که خواهان دعوای خود را مطرح خواهد کرد،
دادگاه بدوی است که به رسیدگی اولیه در مورد دعوا خواهد پرداخت.
دادخواست دیوان عدالت اداری:این مرجع به شکایات مردم، علیه ماموران یا واحدهای دولتی رسیدگی خواهد کرد.
از این‌رو در صورتی که فردی بخواهد دعوایی را در دیوان عدالت اداری جاری کند، باید این دادخواست را تنظیم کنند.
دادخواست واخواهی:در صورتی که حکم غیابی صادر گردد، کسی که محکوم می شود ، می‌تواند با ارائه دادخواست واخواهی نسبت به حکم اعتراض کنند.
دادخواست طاری:در صورتی که دعوا در جریان می باشد و یکی از طرفین دعوایی را مطرح کند.
با دعوای اصلی ارتباط کامل دارد و منشا آن‌ها یکی میباشند، باید دادخواست طاری ارائه کنند
دادخواست اضافی:طرح دعوای در طول رسیدگی به دعوا که به عنوان یک دعوای اضافی مطرح میگردد
که باید دادخواست دعوای اضافی داد.
دادخواست متقابل:دادخواستی که خوانده دعوا در روبه رو دعوای خواهان به دادگاه ارائه می‌کند
دادخواست جلب ثالث:دادخواستی که موجب جلب شخص ثالث خواهد شد
داد خواست ورود ثالث:دادخواستی که باعث میشود، شخص ثالث به دعوا وارد گردد
اعتراص به رد دادخواست
اگر به هردلیل دادخواست رد گردد این رد در قالب صدور قرار رد دادخواست صورت خواهد پذیرفت.
در این صورت خواهان می توانند به رد دادخواست خود اعتراض کنند.
برای اعتراض باید چه کاری کرد؟
اگر خود دادگاه دادخواست را رد کرده باشند، پرونده از دادگاه رسیدگی کننده خارج میگردد و خواهان می توانند در مرجع بالاتری به آن اعتراض کنند.
اگر مدیر دفتر دادگاه دادخواست را رد کرده باشد، در همان دادگاه قابل اعتراض است.
سوالات متداول
پیداکردن دادخواست بسیار شده است. کافیست در صفحه مربوط متن مورد نظر را جستجو کنید و پس از درست کردن حساب کاربری نسبت به دانلود آن اقدام کنین.
در متن دادخواست خواسته خواهان و در شرایط قانون که برای رسیدگی باید به دادگاه تقدیم گردد در مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
تنظیم دادخواست در فرم میباشد که همه موارد آن باید رعایت شود .که در مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
جمع بندی و نتیجه گیری کلی
در دعاوی حقوقی شخصی که اقامه دعوی می کند، خواهان و خوانده نامیده می شوند. اما در پرونده های کیفری فرد اقامه کننده دعوی، شاکی و فرد رو به رو، متهم می نامیم. در پرونده های حقوقی، دادخواست و در پرونده های کیفری، شکوائیه تنظیم می گردد. بنابه حساسیت های موجود در تنظیم دادخواست، مشاوره با وکیل دادگستری ضروری میباشد. پس از ثبت دادخواست در سامانه خدمات الکترونیک قضائی، پرونده به مرجع قضائی مربوطه ارجاع میگردد.
نظرات ارزشمند شما به ما کمک می‌کند تا خدمات خود را در زمینه دادخواست حقوقی بهبود بخشیم. لطفاً تجربه خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
از طریق دکمه زیر میتوانید لینک صفحه را اشتراک گذاری کنید.