دعاوی حقوقی که در دیوان عالی کشور قابل اعتراض می باشد

لینک مقاله را به اشتراک بگذارید: www.oonelaw.com/divane_ali

وکیل دیوان عالی کشور

وکیلی است که در خصوص فرجام خواهی پرونده هایی که به دیوان عالی کشور ارجاع میشود دارای تخصص و تسلط کامل است.دیوان عالی کشور  بالاترین مرجع قضایی در سیستم حقوقی ایران است. وکیل بیان میکند که براساس اصل ۱۶۱ قانون اساسی دیوان عالی کشور بر اجرای صحیح قوانین در مراجع قضایی و ایجاد رویه قضایی در ارای صادر شده از این مراجع نظارت دارد.براساس قانون در صورتیکه بین مراجع قضایی در مورد صلاحیت رسیدگی اختلاف به وجود آید مرجع صالح رسیدگی به این اختلافات دیوان عالی کشور است.

رسیدگی دعاوی در دیوان عالی کشور

دعاوی به صورت شکلی رسیدگی میشود.فرجام خواهی از آرای صادر شده در مراجع قضایی شکایت اصلاحی نیست. تا بتواند موضوع رای را دوباره مورد قضاوت قرار دهد.و رای شایسته را در اصلاح رای فرجام خواسته صادر نماید.بنابراین با تجدیدنظر که روش اصلاحی است و در دادگاه تجدید نظر استان به عمل می اید متفاوت می باشد. اما فرجام خواهی در دیوان عالی کشور  عبارت است از تشخیص انطباق یا عدم انطباق رای مورد درخواست فرجامی با موازین شرعی و مقررات قانونی است.

دیوان عالی کشور امور را قضاوت نمیکند بلکه فقط آرای صادر شده در دادگاه نخستین و دادگاه تجدیدنظر را از نظر انطباق با قوانین ومقررات  بررسی میکند.

از آنجاییکه دیوان عالی کشور وظیفه قضاوت نمودن و صدور رای را ندارد پرونده را برای صدور رای براساس قانون به مرجع قضایی پایین تر میفرستد.دیوان عالی کشور در تشخیص انطباق یا عدم انطباق رای فرجام خواسته; با قانون که همان رسیدگی فرجامی است; یکی از مهم ترین مسئولیت های خود را ایفا میکند که در اصل ۱۶۱ قانون اساسی اشاره شده است و آن نظارت بر اجرتی صحیح قوانین در مراجع قضایی است.

شرایط فرجام خواهی

فرجام پذیر بودن رای

فرجام خواهی یکی از روشهای شکایت از رای است. در نتیجه آرایی قابل فرجام خواهی شمرده می شوند که در قانون تصریح شده باشند. قانونگذار اصل غیرقابل فرجام بودن آرای دادگاه تجدیدنظر را; در ماده ۳۶۸ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی اعلام نموده است; همین اصل در مورد آرای دادگاه های نخستین که به علت عدم درخواست تجدیدنظر قطعیت یافته اند. در ماده ۳۶۷ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی پیش بینی شده است;آرای فرجام خواهی دادگاهها در امور مدنی در مواد ۳۶۷ و ۳۶۸ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی بیان شده است.

آرای قابل فرجام

آرای دادگاه تجدیدنظر مورد درخواست فرجام خواهی در دیوان عالی کشور قرار میگیرند.در مواردی قانونگذار بیشتر برای نگهداری از حقوق محکوم علیه آرای دادگاههای نخستین را نیز قابل فرجام اعلام می نماید. آرای قابل فرجام صادره از دادگاه تجدیدنظر  و دادگاه نخستین مورد بررسی قرار میگیرد.براساس ماده ۹ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی قابلیت فرجام آرا تابع قانون در زمان صدور رای است.

آرای قابل فرجام از دادگاه بدوی( نخستین)

در صورتی فرجام خواهی از آرا در دیوان عالی کشور  انجام میگیرد که  موضوع رای فرجامی در دادگاه نخستین و دادگاه تجدیدنظر مورد قضاوت قرار گرفته باشد.قانونگذار برای حفظ حقوق محکوم علیه در رای دادگاه بدوی در مهلت تعیین شده قانونی تجدیدنظر خواهی نکرده است; اجازه داده که در مواردی نسبت به رای مستقیما در دیوان عالی کشور فرجام خواهی نماید.

ماده ۳۶۷ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی

رای های دادگاه نخستین که به علت عدم درخواست تجدیدنظر قطعیت یافته قابل فرجام خواهی نیست. مگر در مواردی که در این ماده بیان شده است.

آرای قابل فرجام از دادگاه تجدیدنظر

براساس ماده ۳۶۸ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی بند الف  احکام در مورد اصل نکح و فسخ آن، طلاق، نسب ، حجر و وقف  که از دادگاه تجدیدنظر صادر شده باشد قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است. مثال اگر مردی علیه رنی یا بالعکس با این ادعا که همسر شرعی خوانده است به خواسته اعلام .ج.د رابطه زوجیت در دادگاه عمومی اقامه دعوا کند و دادگاه عمومی نسبت به صدور حکم اقدام نماید و در پی تجدیدنظرخواهی محکوم علیه دادگاه تجدیدنظر اقدام به صدور حکم نماید حکم مزبور توسط محکوم علیه مرحله تجدیدنظر قابل فرجام در دیوان عالی کشور است.

در صورتیکه وجود رابطه زوجیتی در گذشته محرز باشد و دعوای فسخ نکاح مزبور اقامه و به حکم دادگاه نخستین و سپس تجدیدنظر بیانجامد حکم صادره از دادگاه تجدیدنظر به همان ترتیب قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است.همچنین ارای صادر شده از دادگاه تجدیدنظر در دعاوی مالی قابل فرجام خواهی در دیوان عالی نیست.

قرارهای قابل فرجام از دادگاه تجدیدنظر

براساس ماده ۳۶۸ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی بند ب به قرارهایی که  میتوان در دیوان عالی کشور در مورد آن فرجام خواهی کرد بیان شده استدر صورتی قرار در دیوان عالی قابلیت فرجام خواهی دارد که اصل رای راجع به همان قرار نیز قابل فرجام خواهی در دیوان عالی باشد. قرارهایی که قابلیت فرجام خواهی را دارند شامل موارد ذیل است:

• قرار ابطال دادخواست از دادگاه تجدیدنظر
• قرار رد دادخواست از دادگاه تجدیدنظر
• قرار سقوط دعوا
• قرار عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا

رأی وحدت‌ رویه شماره: ۷۸۷ دیوان ‌عالی ‌کشور

تاریخ رای وحدت رویه : ۱۳۹۸/۱۰/۲۴

آراء صادره درباره جرائم ذکرشده در ماده ۴۲۸ قانون آیین دادرسی کیفری; مصوّب ۱۳۹۲ با اصلاحات بعدی قابل فرجام‌خواهی است; در صورتیکه جرمی به اعتبار یکی از بندهای ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری در دادگاه کیفری یک مطرح شود و دادگاه پس از رسیدگی به آن، تشخیص دهد که عمل ارتکابی عنوان مجرمانه دیگری دارد و به این جرم رسیدگی و حکم مقتضی صادر نماید، این امر تغییری در صلاحیت دیوان عالی کشور در رسیدگی به فرجام خواهی از رأی مذکور ایجاد نمی‌کند. 

وکیل دیوان عالی کشور گروه حقوقی اوان

با توجه به اهمیت و نقش دیوان عالی کشور در خصوص فرجام خواهی و اعاده دادرسی از آرای  قطعی حقوقی و کیفری مراجع قضایی، قبل از هر اقدام در خصوص مطرح نمودن پرونده ها در دیوان عالی کشور لازم و ضروری است از مشاوره و وکالت وکیل متخصص دیوان عالی کشور بهره مند شوید تا در روند رسیدگی پرونده در دیوان عالی کشور دچار اتلاف وقت و هزینه نشوید. سوالات و مشکلات حقوقی در خصوص فرجام خواهی و اعاده دادرسی پرونده ها در دیوان عالی کشور را در تمام ساعات شبانه روز حتی ایام تعطیل به صورت تلفنی یا  در واتساپ با مشاور حقوقی اوان مطرح نمائید تا در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی شما باشد.

 فاطمه جعفری: کارشناس ارشد حقوق