پس از مطالعه، در صورت مفید بودن، این متن را برای دیگران نیز ارسال نمایید تا آن‌ها نیز از مطالعه مفید آن بهره‌مند شوند.
در صورت مفید بودن، این لینک را برای دیگران نیز ارسال نمایید تا آن‌ها نیز از مطالعه آن بهره‌مند شوند.
تنظیم لایحه یکی از مهمترین اقداماتی است که برای شرکت در دادگاه و رسیدگی به مسائل قانونی به آن احتیاج دارید. چگونگی نوشتن یک لایحه کاملا حرفه‌ای بوده و معمولا افراد عادی جامعه قادر به تهیه و تنظیم آن نیستند. با وجود این، در این مقاله از گروه وکلای اوان، به نحوه تنظیم لایحه می‌پردازیم و نکات مهم آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
فهرست مطالب
کاربر گرامی، در صورت نیاز به مشاوره حقوقی کلیک نمایید.
تنظیم لایحه چیست؟
پیش از اینکه با نحوه تنظیم کردن لایحه آشنا شوید، بهتر دانستیم که به سوال تنظیم لایحه چیست، پاسخ بدهیم.
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که، تنظیم کردن لایحه و ارائه آن به دادگاه، رایج‌ترین روش برای دفاع از حق اصحاب دعوا محسوب می‌شود. این موضوع از سمت قانون و مراجع قضایی مورد تایید است و منعی برای آن وجود ندارد. در لایحه دفاعیات، اظهارات و بیانات مربوط به موضوع دعوی به صورت کتبی ذکر شده و سپس به قاضی پرونده ارائه می‌شود. ممکن است بسیاری از دفاعیات طرفین دعوی به صورت شفاهی مطرح شود؛ اما معمولا وکلای حرفه‌ای برای تکمیل نمودن مراحل دفاع، اقدام به تنظیم کردن لایحه می‌کنند. دقت داشته باشید که دفاعیات ذکر شده در لایحه، باید دارای استدلال قانونی باشد.
انواع تنظیم لایحه
همانطور که در قسمت قبل اشاره کردیم، منظور از تنظیم کردن لایحه، تهیه کردن سندی است که دفاعیات اصحاب دعوی به صورت مکتوب در آن نوشته شده و جهت رسیدگی به دادگاه موردنظر تقدیم می‌گردد. برای اینکه بدانید در دعاوی مختلف باید از چه لایحه‌ای استفاده کنید، باید ابتدا با انواع تنظیم لایحه آشنا شوید که عبارتند از:
- تنظیم کردن لایحه حقوقی
- تنظیم و نگارش لایحه کیفری
- لایحه دادگاه بدو
- لایحه تجدید نظر خواهی
فرم کلی لوایح در دعاوی مختلف تقریبا مشابه است. اما بسته به موضوع دعوی و نوع آن، محتویات درون لایحه می‌تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال محتوای لایحه حقوقی با لایحه کیفری یکسان نیست. همین موضوع در مورد لایحه بدوی و نظرخواهی هم صدق می‌کند.
شبکه های اجتماعی اوان
|
تنظیم لایحه کیفری
همانطور که از نام این لایحه مشخص است، برای دعاوی کیفری مطرح شده در مراجع قضایی می‌توان از آن استفاده کرد. تنظیم لایحه کیفری می‌تواند در دفاع از حقوق دو طرف دعوی، مخصوصا متهم موثر باشد.
تنظیم لایحه حقوقی
معمولا وکلایی که پرونده حقوقی دردست دارند، برای رسیدگی بهتر به پرونده در دادگاه، یک لایحه دفاعیه تنظیم و آن را به قاضی تقدیم می‌کنند. لوایح حقوقی در ارتباط با دعاوی حقوقی تنظیم می‌شوند و در مواقعی که احتمال محکومیت یکی از طرفین بالاست، می‌توان از آن کمک گرفت. اما باید بدانید که لایحه حقوقی نیز به موارد مختلفی تقسیم‌بندی می‌شود که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
لایحه دفاعیه طلاق
لایحه دفاعیه وصول چک
لایحه دفاعیه اثبات مالکیت
لایحه دفاعیه مرتبط با دعاوی سهم الارث
لایحه دفاعیه بیع فضولی
لایحه دفاعیه اثبات وقوع بیع
لایحه دفاعیه وصیت نامه
لایحه دفاعیه بدوی
لایحه دفاعیه حضانت فرزندان
تنظیم لایحه تجدیدنظرخواهی
اگر رای که توسط دادگاه بدوی صادر شده به ضرر شما باشد، طی ۲۰ روز میتوانید نسبت به رای صادر شده اعتراض نمایید. شما میتوانید با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و ارائه لایحه تجدیدنظرخواهی و دلایل و مستندات خود، اعتراض خود را نسبت به رای صادر شده اعلام کنید. چنانچه لایحه نظرخواهی شما توسط یک وکیل کاربلد تهیه شود، می‌تواند احتمال تغییر رأی بدوی را افزایش دهد.
تنظیم لایحه اعتراضی
تنظیم لایحه اعتراضی برای مراجعی مثل دادسرا یا هیئت‌های حل اختلاف مالیاتی که برعلیه شخص حکم صادر کرده باشند، ارائه خواهد شد. یک وکیل پایه یک دادگستری، پس از مطالعه کردن رای صادر شده توسط دادگاه، می‌تواند اشکالات قانونی شکلی و ماهوی رأی را پیدا کرده و آن‌ها را در لایحه اعتراضی مطرح نماید. وی به این شکل می‌تواند شانس پیروزی پرونده را افزایش بدهد.
در قسمت بعد به نحوه تنظیم و نگارش لایحه می‌پردازیم. اگر قصد دارید بدون حضور وکیل این کار را انجام بدهید، بخش بعدی را با دقت بالا مطالعه کنید.
نحوه تنظیم لایحه
نگارش و تنظیم لایحه دارای شرایط و تشریفات خاصی است که رعایت آن‌ها می‌تواند در پرونده شما موثر باشد. بنابراین سعی کنید لایحه‌ای کامل، دقیق اما کوتاه ارائه دهید تا ذهن قاضی را متمرکز کرده و وی را در گرفتن بهترین تصمیم راهنمایی کنید. اما نحوه تنظیم لایحه چگونه است و چه شرایطی را باید رعایت کرد؟ در ادامه به این پرسش پاسخ خواهیم داد.
- در ابتدای لایحه سعی کنید وقایع پرونده را به شکل مختصری شرح بدهید. همچنین دلیل و سوابق وقوع اختلاف را به شکل کوتاه بیان کنید تا خواننده با موضوع دعوی آشنا شود. هرچه لایحه شما مختصر و البته دقیق‌تر باشد، مطالعه آن برای قاضی راحت‌تر خواهد بود.
- در ادامه متن، باید به دفاع از خود و ارائه دلیل و مدرک بپردازید. به شما پیشنهاد می‌کنیم برای تحت تاثیر قرار دادن قاضی، پس از هر استدلالی که مطرح می‌کنید، مستندات قانونی مرتبط با آن را هم بنویسید. همچنین منظور و هدف خود را کاملا واضح و شفاف بیان کنید و از هرگونه زیاده‌گویی که سبب سردرگمی قاضی بشود، پرهیز کنید.
- همانطور که گفتیم، نحوه تنظیم لوایح از نظر قانونی با یکدیگر متفاوتند؛ اما آیین نگارش حقوقی در میان همه آن‌ها مشترک می‌باشد. لایحه حقوقی را باید با لحن رسمی و البته روان تنظیم کرد تا برای تقدیم به مراجع قضایی مناسب باشد. نویسنده‌ی متن لایحه، باید قاضی و دادستان را با نهایت احترام خطاب قرارداده و با بیان شفاف مقصود خود از نگارش این سند حقوقی را بیان کند.
- یکی دیگر از ویژگی‌های یک لایحه خوب، کوتاه و مختصر بودن آن است. قضات دادگستری در طول روز پرونده‌های بی شماری را بررسی می‌کنند، بنابراین مختصر و مفید بودن متن لایحه تنظیم شده می‌تواند اثرگذاری و نفوذ بیشتری در ذهن قاضی داشته باشد. پس سعی کنید در تنظیم لایحه از هرگونه زیاده نویسی و تکرار مجدد مطالب خودداری کرده و تنها اسناد و مدارکی را ضمیمه لایحه کنید که می‌دانید بر روند دادرسی تاثیر می‌گذارند.
- دقت کنید که لایحه نوشته شده باید فاقد خط خوردگی باشد. همچنین فاصله میان هر سطر نباید به صورتی باشد که بتوان مطلبی را به لایحه اضافه کرد.
- هنگامی که لایحه خود را به دادگاه ارائه می‌دهید، در ابتدا شماره گذاری شده و سپس ثبت می‌شوند. بنابراین حتما پس از اینکه لایحه خود را به دادگاه تقدیم کردید، شماره ثبت لایحه را از مدیر دفتر درخواست کنید.
- لحن و نوع لایحه علاوه بر اینکه باید با احترام به قاضی نوشته شود، باید دستور زبان و استفاده از کلمات صحیح نیز در آن رعایت شود.
- حتما در لایحه خود به مواد قانونی استناد کنید. چرا که استناد به قانون، مهمترین بخش تنظیم لایحه محسوب شده و اعتبار آن را افزایش می‌دهد.
نمونه تنظیم لایحه
اگر قصد دارید خودتان به تنهایی یک لایحه قوی و تاثیرگذار بنویسید، بهترین کار مشاهده و بررسی نمونه لوایحی است که برای ارائه به دادگاه آماده شده‌اند. متنی که در ادامه برای شما آماده کرده‌ایم، نمونه متن یک لایحه آماده برای ارائه به دادگاه است که می‌تواند برای تنظیم کردن لایحه موردنظرتان به شما کمک کند. برای تاثیرگذاری بیشتر، پس از مطالعه این نمونه، حتما نکات مهم تنظیم لایحه را هم مطالعه کنید.
ریاست محترم ……..
با عرض سلام و احترام؛
اینجانب (احمد مرادی) به وکالت از طرف متهم پرونده آقای / خانم (علی محمدی) در برابر شکایت شاکی آقای / خانم (ناصر جلالی) و کیفر خواست دادستان محترم شهرستان شیراز ، به تاریخ رسیدگی…… موضوع کلاسه ….. ناظر بر جرم دزدی و سرقت، معروض می‌دارد شکایت مطرح شده و کیفر خواست صادره از سوی دادستان محترم، بنا به دلایلی که در ادامه اشاره شده، فاقد اعتبار قانونی بوده و ناقض اصول قانون اساسی و برخی از قوانین به شرح زیر بوده؛ بنابراین شایسته رد می باشد.
خلاصه پرونده و شرح ما وقع از این قرار است که براساس اظهارات مکتوب شاکی پرونده به شرح صفحه … که اذعان می‌دارد پیش از اینکه متهم، اموال برداشته شده را از منزل خارج کند، بنده متوجه موضوع شده و پس از درگیری با وی و سپس نگه داشتن متهم،با پلیس تماس گرفته‌ام؛
نکته اول، عنصر ربودن و اخراج از حرز محقق نیست؛
نکته دوم بر فرض ثبوت عنوان، فعل موکل شروع به سرقت تعزیری از نوع ساده خواهد بود؛
نکته سوم، براساس قانون مجازات اسلامی مجازات جرم موکل، درجه شش خواهد بود؛
نکته چهارم در جرائم تعزیری درجه شش، شروع به سرقت وجود ندارد؛
نکته پنجم اصل تفسیر مضیق به نفع متهم و منع از تفسیر موسع و اصل قانونی بودن جرائم و مجازات‌ها در این مورد حاکم است.
بنا به اصل ۳۷ قانون اساسی و اصل برائت و همچنین ماده ۴ قانون آیین دادرسی کیفری و همچنین لزوم تفسیر قانون به نفع متهم در امور کیفری، رسیدگی و صدور حکم برائت موکل از محضر دادگاه محترم استدعا می‌شود.
۱۰ نکته تنظیم لایحه که باید بدانید
برای تنظیم لایحه حرفه‌ای و مناسب، باید به نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، توجه داشته باشید:
- از زیاده‌نویسی خودداری کرده و متن خود را به صورت مختصر بنویسید.
- به هیچ وجه جملات و مفاهیم تکراری را در متن خود ننویسید.
- از ناقص نوشتن موضوع یا اتفاقات خودداری کنید. سعی کنید یک موضوع را به طور کامل و درست شرح بدهید.
- در تنظیم لایحه املای درست کلمات بسیار مهم است. بنابراین به درست نویسی واژگان توجه ویژه‌ای داشته باشید و از علائم نگارشی در جای درست استفاده کنید.
- لحن لایحه باید رسمی و اداری باشد. پس به هیچ وجه از لحن و کلمات محاوره‌ای در متن آن استفاده نکنید.
- اگر لازم است که به طرف دیگر دعوی پاسخ دهید، سعی کنید آن را در متن لایحه بگنجانید.
- درصورت احتیاج، به مستندات پرونده اشاره کنید.
- حدالامکان سعی کنید از افراد متخصص مثل وکیل پایه یک دادگستری، برای نگارش متن لایحه کمک بگیرید.
- اگر در متن لایحه فردی را خطاب می‌کنید، مراقب لحن خود باشید و از هرگونه بی احترامی به او پرهیز کنید.
- سعی کنید بیش از حد لزوم درمورد یک موضوع توضیح نداده و همه جوانب پرونده را در نوشتن متن در نظر بگیرید.
تنظیم لایحه توسط وکیل
در ارتباط با موضوع تنظیم لایحه، باید گفت که در درجه اول، نگارش لایحه باید توسط وکیل انجام شود. اما هیچ اجباری در این مورد وجود ندارد و اشخاص عادی هم می‌توانند لایحه خود را تنظیم کنند. ولی به شما توصیه می‌کنیم از آن‌جایی که وکلای دادگستری تجربه و سابقه بیشتری در این زمینه دارند و می‌توانند لایحه‌‌ی مناسبتری بنویسند، تهیه و تنظیم لایحه را به آن‌ها بسپارید. به جز وکیل، کسانی که پروانه وکالت ندارند اما به طور رسمی به عنوان مشاور و کارشناس حقوقی فعالیت می‌کنند هم، می‌توانند به تنظیم لوایح بپردازند.
در هر صورت، تهیه و نگارش یک لایحه حرفه‌ای و بی‌نقص باید توسط شخصی انجام شود که از تخصص و مهارت حقوقی کافی برخوردار است. تنظیم لوایح از طرف اشخاص غیر حقوقی سبب بروز مشکلات جبران‌ناپذیر شده و چه بسا تنظیم آن موجب شود که نتیجه پرونده به ضرر تقدیم کننده باشد.
بیشتر بخوانید: وکیل دیوان عالی کشور
هزینه نگارش لایحه دفاعی
هزینه تهیه و نگارش یک لایحه دفاعی، به عوامل مختلفی وابسته است. از جمله موارد تاثیرگذار در هزینه تهیه لایحه می‌توان به
موضوع پرونده
سابقه وکیل
سطح تحصیلات وکیل
مرجع رسیدگی به پرونده (دادگاه حقوقی، کیفری، دیوان عدالت اداری و…)
سابقه رسیدگی به پرونده (در صورت امر مختومه یا محکوم بها، این مسئله اهمیت زیادی خواهد داشت)
اشاره کرد. هریک از این عوامل می‌توانند در هزینه تهیه یک لایحه تاثیرگذار باشند. بنابراین نمی‌توان یک هزینه جامع را برای همه لوایح مطرح نمود.
سوالات متداول
پس از اینکه با نحوه تنظیم لایحه، نکات مهم آن و همچنین نمونه یک لایحه خوب آشنا شوید، نوبت آن است که در آخرین بخش مقاله به سوالات پرتکرار شما پاسخ بدهیم.
منظور از تنظیم کردن لایحه، مکتوب کردن اظهارات و دفاعیات طرفین پرونده و ارائه آن به قاضی دادگاه است.
از آن‌جایی که تنظیم لایحه یک کار تخصصی است و یک لایحه خوب می‌تواند در رای صادر شده تاثیر بسزایی داشته باشد، بنابراین بهتر است که توسط یک وکیل متخصص انجام شود.
هزینه نگارش لایحه به عوامل مختلفی مثل موضوع پرونده، سابقه وکیل، سطح تحصیلات وکیل و مرجع رسیدگی به پرونده وابسته است. بنابراین نمی‌توان برای همه پرونده‌ها یک هزینه مشخص اعلام کرد.
نظرات ارزشمند شما به ما کمک می‌کند تا خدمات خود را در زمینه تنظیم لایحه بهبود بخشیم. لطفاً تجربه خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
از طریق دکمه زیر میتوانید لینک صفحه را اشتراک گذاری کنید.