دادخواست مطالبه وجه چک

لینک مقاله را به اشتراک بگذارید:https://oonelaw.com/demand-for-checks

دادخواست مطالبه وجه چک یکی از دعاوی حقوقی است که در مرجع قضایی مطرح میشود. در مطالبه وجه چک براساس قانون جدیدف مرجع رسیدگی کننده به درخواست صدور اجرائیه نمی تواند به ادعاهای خوانده مبنی بر پرداخت وجه چک یا جعلی بودن امضا و یا هر مطلب دیگری که در مقام اثبات عدم اصالت چک باشد رسیدگی کند. این دعاوی باید از طرف خوانده به صورت مجزا مطرح شود.

در این مقاله به موضوعات ذیل پرداخته شده است:

• چک
• انواع چک
• مطالبه وجه چک از طریق اجرای ثبت اسناد
• مطالبه وجه از طریق دادگاه
• مطالبه وجه قبل از سررسید چک
• مطالبه چک با گواهی عدم پرداخت
• مطالبه وجه مفقودی
• مطالبه وجه از وراث
• مطالبه وجه  چک با تاریخ بعد از فوت صاحب چک
• مطالبه وجه پس از فوت صاحب چک از ظهرنویس ها
• مطالبه وجه چک تضمینی
• رسیدگی به مطالبه وجه چک در قانون جدید
• رای وحدت رویه شماره ۶۸۸ در مورد مرجع صالح رسیدگی به دادخواست مطالبه وجه چک
• مرجع صالح رسیدگی به مطالبه وجه 
• هزینه دادرسی مطالبه وجه
• مرجع صالح رسیدگی به دعوای مطالبه وجه
• وکیل وصول مطالبات گروه وکلای اوان

آرای وحدت رویه در مورد مطالبه وجه چک

رأی و‌حدت‌ رو‌یه شماره ۵۳۶ دیوان عالی کشور درمورد دعوای مطالبه و‌جه چک از ظهرنویس و به منزله و‌اخواست تلقی شدن گواهی بانک محال‌علیه دایر به عدم تأدیه و‌جه چک

چک

چک نوشته ای است که بموجب آن صادرکننده، وجوهی را که در نزد طرف مقابل (محال علیه) دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار می کند. در تنظیم چک، باید محل و تاریخ صدور چک بصورت کاملاً خوانا نوشته شود و به امضای صادر کننده چک برسد.

انواع چک

انواع چک عبارت است از:

• چک عادی، چکی است که اشخاص عهده بانک‌ها به حساب جاری خود صادر و دارنده آن تضمینی جز اعتبار صادر کننده آن ندارد.
• چک تایید شده، چکی است که اشخاص عهده بانک‌ها به حساب جاری خود صادر و توسط بانک محال علیه پرداخت وجه آن تایید می‌شود.
• چک تضمین شده، چکی است که توسط بانک به عهده‌‌ همان بانک به درخواست مشتری صادر و پرداخت وجه آن توسط بانک تضمین می‌شود.
• چک مسافرتی، چکی است که توسط بانک صادر و وجه آن در هر یک از شعب آن بانک یا توسط نمایندگان و کارگزاران آن پرداخت می‌گردد.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام  کلیک کنید

مطالبه وجه چک از طریق اجرای ثبت اسناد

برای صدور اجرائیه، دارنده چک باید عین چک و گواهی‌نامه مذکور در ماده ۴ و یا گواهی‌نامه مندرج در ماده ۵ را به اجرای ثبت اسناد محل ارائه کند. اجرا ثبت در صورتی دستور اجرا صادر می‌کند که مطابقت امضای چک با نمونه امضای صادر کننده در بانک از طرف بانک گواهی شده باشد.

در صورتیکه چکی از یکی از شعب بانک های ایرانی در خارج از کشور صادر شده باشد، برای درخواست اجرای چک، باید به اجرای ثبت تهران مراجعه کرد. در اداره ثبت، فقط میتوان برای دریافت وجه چک، درخواست  صدور اجراییه کرد و در خصوص هرگونه ادعای دیگر در مورد چک نمیتواند در اجرای ثبت رسیدگی کند و باید از طریق مراجع قضایی رسیدگی شود.

در صورتیکه عدم پرداخت وجه چک توسط بانک، بدلیل عدم مطابقت امضای زیر چک با امضای کسی که حق صدور چک را دارد و یا فقدان مهر در اشخاص حقوقی باشد، در اجرای ثبت اجراییه صادر نمیشود.

برای مطالبه وجه چک وعده دار، اجراییه بعد از سررسید چک صورت می گیرد. بعد از صدور اجرائیه ، دارنده چک میتواند درخواست انصراف از تعقیب عملیات اجرایی را مطرح کند. صدور اجراییه ثبتی برعلیه ظهرنویس و ضامن چک قابل پیگیری نیست. در مورد صادرکننده نیز باید مطابقت امضای وی با نمونه امضا در بانک گواهی شود.

برای صدور اجراییه در مورد چک، دارنده چکف باید مدارک ذیل را به اجرای ثبت ارائه کند:

• اصل و فتوکپی مصدق چک و گواهی عدم پرداخت
• تقاضانامه مخصوص صدور اجراییه

مطالبه وجه چک از طریق دادگاه

دارنده چک می‌تواند محکومیت صادرکننده را نسبت به پرداخت کلیه خسارات و هزینه‌های وارد شده که مستقیماً و به طور متعارف در جهت وصول طلب خود از ناحیه وی متحمل شده است، اعم از آنکه قبل از صدور حکم یا پس از آن باشد، از دادگاه درخواست کند. اگر دارنده چک جبران خسارت و هزینه‌های مزبور را پس از صدور حکم درخواست کند، باید درخواست خود را به‌‌ همان دادگاه صادر کننده حکم ارائه کند.

مطالبه وجه چک قبل از سررسید چک

یکی از مهمترین ارکان مطالبه وجه چک حال شدن چک یا همان رسیدن سر رسید چک است.  زیرا هر دینی که هنوز سر رسید آن نرسیده باشد. اعم از اینکه مربوط به سند تجاری همانند چک یا سفته باشد یا سند عادی یا رسمی دیگری، امکان مطالبه وجه آن وجود ندارد.

بر طبق قانون چک، صادرکننده چک باید در تاریخ مندرج در آن معادل مبلغ مذکور در بانک محال‌علیه وجه نقد داشته باشد و لازم نیست در زمان صدور چک، وجه چک را در بانک محال علیه داشته باشد. چکی که قبل از موعد به بانک ارائه شود، بانک حق پرداخت وجه یا برگشت آن را ندارد.

زیرا چک موعددار دستور پرداختی است از طرف صادرکننده که هنوز موعد آن نرسیده است. حتی اگر خواهان قبل از سر رسید، وجه چک یا سفته ای را از دادگاه مطالبه کند، دادگاه به استناد عدم سر رسید، قرار رد دعوا را صادر می کند. در صورتیکه  در متن چک شرطی برای پرداخت ذکر شده باشد، بانک به آن شرط ترتیب اثر نمی دهد.

مطالبه چک با گواهی عدم پرداخت

یکی از ارکان مطالبه وجه چک این است که با وجود حال بودن چک و مطالبه دارنده،برای چک ، گواهی عدم پرداخت صادر شود. صادرکننده چک نباید تمام یا قسمتی از وجهی را که به اعتبار آن چک صادر کرده،به صورتی از بانک خارج نماید یا دستور عدم پرداخت وجه چک را بدهد و نیز نباید چک را به صورتی تنظیم نماید که بانک به عللی از قبیل عدم مطابقت امضا یا قلم‌خوردگی در متن چک یا اختلاف در مندرجات چک و امثال آن از پرداخت وجه چک خوددارای کند.

مطالبه وجه چک مفقودی

صادر کننده چک یا ذینفع یا قائم مقام قانونی آن‌ها با تصریح به اینکه چک مفقود با سرقت یا جعل شده و یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرائم دیگری تحصیل گردیده می‌تواند کتباً دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد بانک بعد از احراز هویت دستور دهنده از پرداخت وجه آن امتناع می کند و در صورت ارائه چک بانک گواهی عدم پرداخت را با ذکر علت اعلام شده صادر می کند.

دارنده چک می تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت داده شکایت کند و هرگاه خلاف ادعایی که موجب عدم پرداخت شده اثبات شود، دستور دهنده علاوه بر مجازات مقرر در ماده ۷ این قانون به پرداخت کلیه خسارات وارده به دارنده چک محکوم می شود.

مطالبه وجه چک از وراث

برطبق قانون، بعد از فوت متوفی، بدهی های مدت دار وی حال می شود. یعنی اگر چکی که متوفی در زمان حیات خود صادر کرده است، برای تاریخی باشد که قبل از آن تاریخ صاحب حساب فوت کرده باشد، طلب تبدیل به طلب حال شده و برطبق ماده۳۱۱ قانون تجارت، بانک ها حق خودداری از تامین وجه چک و پاس کردن چک، در صورتی که موجودی حساب کافی باشد را ندارند.

در صورتیکه صاحب حساب; یا یکی از شرکا دارنده دسته چک مشترک فوت کند; و فوت صاحب چک به صورت کتبی به بانک اعلام نشود; بانک نسبت به پرداخت وجه چکهای صادر شده اقدام می کند. در این حالت هیچ مسئولیتی متوجه بانک نمیشود. بعد از اطلاع کتبی به بانک، بانک فقط چکهای صادر شده قبل از فوت صاحب حساب را پرداخت می کند و چکهایی که تاریخ آنها بعد از فوت صاحب حساب است، قابل پرداخت توسط بانک نیست.

مطالبه وجه  چک با تاریخ بعد از فوت صاحب چک

وصول چک بعد از فوت صاحب چک بدون مراجعه به دادگاه میتواند صورت گیرد. اما بانک ها در رویه معمول از پرداخت چک به تاریخ بعد از فوت صاحب حساب خودداری می کنند. در این حالت طرح دعوای مطالبه وجه چک و درخواست صدور قرار تامین خواسته جهت توقیف وجه چک در بانک، راهکار مناسب و کاربردی به نظر می رسد تا در کوتاه ترین زمان ممکن وجه چک وصول شود.

دادخواست مطالبه وجه پس از فوت صاحب حساب، باید به طرفیت ورثه متوفی تقدیم دادگاه حقوقی شود. در صورت نداشتن گواهی انحصار وراثت، می توان از اداره ثبت احوال نسبت به درخواست استعلام از طریق دادگاه یا شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی اقدام کرد.

مطالبه وجه چک بعد از فوت صاحب چک از ظهرنویس ها

فوت صاحب چک، هیچ محدودیتی برای طرح دعوای مطالبه وجه چک علیه ظهرنویس ها ایجاد نمی کند. در صورتیکه در مهلت های تعیین شده، چک جهت وصول به بانک ارائه شده و در صورت کسری موجودی منجر به صدور گواهی عدم پرداخت شود، دعوای مطالبه وجه علیه ظهرنویس ها قابلیت استماع دارد.

درج تاریخ برای بعد از فوت متوفی و یا خط زدن عبارت حواله کرد نیز تاثیری در حقوق شخص ثالث و دارنده با حسن نیت چک ندارد. دعوای مطالبه وجه چک از ظهرنویس ها به صورت مستقل قابل طرح است و ظهر نویس ها نیز پس از پرداخت وجه چک، می توانند به طرفیت ورثه متوفی طرح دعوا نموده و وجه پرداختی را وصول کنند.

برای عضویت در کانال تلگرام  کلیک کنید

مطالبه وجه چک تضمینی

در صورتی که ثابت شود چک سفید امضا داده شده است یا هر گاه در متن چک وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی شده باشد یا در متن چک قید شده باشد که چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است یا هرگاه بدون قید در متن چک ثابت شود که وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی بوده یا چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است و در صورتی که ثابت شود چک بدون تاریخ صادر شده یا تاریخ واقعی صدور چک مقدم بر تاریخ مندرج در متن چک باشد، صادرکننده چک قابل تعقیب کیفری نیست. برای مطالبه وجه چک در تمام موارد ذکر شده باید دادخواست حقوقی مطرح شود.

رسیدگی به مطالبه وجه چک در قانون جدید

 برای مطالبه وجه چک طبق قانون جدید باید دادخواست مطالبه وجه در دفتر خدمات قضایی ثبت شود. سپس پرونده به شعبه دادگاه ارجاع و دادگاه اجرائیه صادر می کند. سپس دارنده چک به دادگاه مراجعه و پرونده اجرایی را از طریق اجرای احکام دادگاه پیگیری می کند. طبق قانون جدید چک، مطالبه وجه از طریق کد رهگیری انجام میشود. باید  کد رهگیری چک در برگه گواهی عدم پرداخت قید شود. اگر کد رهگیری در چک قید نشود، چک قابل پیگیری نیست.

آرای وحدت رویه در مورد مطالبه وجه چک

رأی و‌حدت‌ رو‌یه شماره ۵۳۶ دیوان عالی کشور درمورد دعوای مطالبه و‌جه چک از ظهرنویس و به منزله و‌اخواست تلقی شدن گواهی بانک محال‌علیه دایر به عدم تأدیه و‌جه چک

 خلاصه رای وحدت رویه : مسئو‌لیت ظهرنویس چک موضوع ماده ۳۱۴ قانون تجارت هم براساس این شرایط تحقق می‌یابد و و‌اخواست برات و سفته به ترتیبی که در ماده۲۸۰  قانون تجارت بیان شده است، ارتباطی با چک پیدا نمی‌کند. در نتیجه گواهی بانک محال‌علیه دایر به عدم تأدیه و‌جه چک که در مدت ۱۵ رو‌ز به بانک مراجعه شده به منزله و‌اخواست است.

رای وحدت رویه شماره۶۸۸ در مورد مرجع صالح رسیدگی به دادخواست مطالبه وجه چک

خلاصه رای وحدت رویه : در خصوص مرجع رسیدگی کننده به دادخواست مطالبه وجه، دادگاههای ذیل صالح به رسیدگی می باشند:

•  دادگاهی که در حوزه آن چک صادر شده است.
• دادگاهی که محل اقامت خوانده در حوزه آن می باشد
• دادگاهی که در آن حوزه چک به بانک ارائه و گواهینامه عدم پرداخت صادر شده است
• در تهران دادگاههای عمومی و انقلاب تهران دادخواست در محل اقامت خوانده رسیدگی می شود.

مرجع صالح رسیدگی به مطالبه وجه چک

اگر مبلغ چک کمتر از بیست  میلیون تومان باشد، به شورای حل اختلاف محل صدور چک ارجاع داده می‌شود و در صورتیکه مبلغ آن بیشتر از بیست میلیون تومان باشد به دادگاه محل صدور چک ارجاع میشود.

هزینه دادرسی مطالبه وجه چک

برای ثبت دادخواست مطالبه وجه چک; باید هزینه دادرسی پرداخت شود; که هزینه دادرسی مبالغ زیر ۲۰ میلیون تومان دو و نیم درصد و بالای بیست میلیون تومان سه ونیم درصد مبلغ خواسته است. در صورتیکه خواهان از اموال خوانده آگاه باشد می‌تواند از طریق قرار تامین خواسته، حکم توقیف اموال وی را تا صدور رای دادگاه اخذ کند. دادخواست مطالبه وجه از جمله دعاوی حقوقی و مالی است. علاوه بر اصل مبلغ خواسته، خسارت تاخیر، هزینه دادرسی، هزینه وکیل در حد تعرفه را میتوان از خوانده مطالبه کرد.

مرجع صالح رسیدگی به دعوای مطالبه وجه چک

در مطالبه وجه چک، دادگاه های محل وقوع عقد یا قرارداد، یعنی محل صدور چک، یا دادگاه محل انجام تعهد، یعنی محل استقرار بانک محال علیه و یا دادگاه محل اقامتگاه خوانده، صالح به رسیدگی می باشند.

وکیل وصول مطالبات گروه وکلای اوان

یکی از مهمترین موضوعات در فعالیت های اقتصادی وصول مطالبات اسناد تجاری مانند چک و سفته می باشد. قبل از هر اقدام در خصوص وصول مطالبات با وکیل وصول مطالبات مشورت نمائید تا با صرف کمترین وقت و هزینه به مطالبات خود برسید.

سوالات و مشکلات حقوقی در مورد وصول مطالبات چک; سفته را با وکیل وصول مطالبات تهران; وکیل وصول مطالبات مشهد; وکیل وصول مطالبات قم; وکیل وصول مطالبات کرج; مربوط به وکلای حقوقی اوان مطرح نمائید; تا در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی شما باشند.