پس از مطالعه، در صورت مفید بودن، این متن را برای دیگران نیز ارسال نمایید تا آنها نیز از مطالعه مفید آن بهره‌مند شوند.
در صورت مفید بودن، این لینک را برای دیگران نیز ارسال نمایید تا آنها نیز از مطالعه آن بهره‌مند شوند.
برای مطالبه وجه چک صیادی، از فروردین ۱۴۰۰ با اجباری شدن ثبت چک در سامانه صیاد، فقط چک هایی قابل وصول هستند که مشخصات آنها در سامانه صیاد ثبت شده باشد. ذینفع چک نیز باید با استعلام از سامانه صیاد مندرجات چک را با اطلاعات ثبت شده در این سامانه تطبیق دهد. در قانون جدید انتقال چک به شخص ثالث نیاز به پشت نویسی چک ندارد و باید اطلاعات هویتی ذینفع جدید در سامانه صیاد ثبت شود.
فهرست مطالب
کاربر گرامی، در صورت نیاز به مشاوره حقوقی کلیک نمایید.
سامانه صیاد
سامانه صیاد، سیستم جامع صدور چک محسوب میشود که به منظور کنترل درخواست‌های صدور دسته‌چک، اعتبارسنجی حساب‌داران و دارندگان امضاء، جلوگیری از صدور چک به افراد ناتوان و دارای سابقه منفی و اختصاص یک شناسه منحصر به هر چک طراحی شده است و توسط بانک مرکزی راه‌اندازی شده است. چک‌های جدید که پس از تصویب قانون جدید صادر میشوند، با داشتن شرایط مشخص، به نام چک‌های صیادی شناخته میشوند.
استعلام چک های صیادی
چک‌های صیادی هر یک دارای شماره یکتایی هستند که به هر ورق چک اختصاص دارد. دارنده چک می‌تواند این شماره را به شماره ۷۰۱۷۰۱ ارسال کرده و از اعتبار صادرکننده مطلع شود و بداند که آیا چک برگشتی داشته است یا خیر. پاسخ استعلام با رنگ‌های مختلف بر اساس وضعیت اعتبار صادرکننده ارسال میشود که شامل موارد زیر است:
وضعیت سفید: صادرکننده هیچ چک برگشتی نداشته یا سابقه آن پاک شده است.
وضعیت زرد: صادرکننده دارای یک چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵ میلیون تومان بدهی برگشتی است.
وضعیت نارنجی: صادرکننده بین دو تا چهار فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۲۰ میلیون تومان تعهد برگشتی دارد.
وضعیت قهوه‌ای: صادرکننده بین پنج تا ده فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵۰ میلیون تومان تعهد برگشتی دارد.
وضعیت قرمز: صادرکننده بیشتر از ده فقره چک برگشتی یا بیش از ۵۰ میلیون تومان بدهی برگشتی دارد.
شرایط دریافت دسته چک صیادی جدید
دسته چک های جدید با مراجعه به شعبه بانک مورد نظر، درخواست اولیه ثبت و با تایید رئیس شعبه درخواست، به سامانه صیاد بانک مرکزی ارسال تا وضعیت اعتبار متقاضی استعلام شود، قابل دریافت است. اگر متقاضی شرایط لازم را برای دریافت دسته چک داشته باشد، درخواست وی از طریق سامانه صیاد به وضعیت صدور دسته‌چک به منظور شخصی سازی و چاپ چک تبدیل و دسته چک جدید برای وی صادر میشود.
شرایط ثبت چک‌های قدیمی در سامانه صیاد
براساس اعلام بانک مرکزی دسته چک‌های قدیمی که با چک جدید تعویض نشده باشند، دیگر درشعب سایر بانک‌ها قابل پذیرش نیست و باید در خود بانک مربوطه وصول شود. چک‌هایی که از ابتدای شهریورماه ۹۷ صادر شوند، اعتبار ندارند و در بانک‌ها قابل پذیرش نیستند.
چک‌های قدیمی با مراجعه به بانک صادرکننده وارد سامانه صیاد شده و دارای اعتبار میشوند. چک‌های بلندمدت قدیمی که قبل ازتاریخ اعلام‌شده (یکم شهریور ۹۷) صادرشده باشند، شعب بانک‌ها با واردکردن اطلاعات مربوط به آنها در سامانه جدید، اعتبار این نسخه از چک‌ها را با همان ظاهر قدیم فراهم می‌کنند.
شبکه های اجتماعی اوان
|
روش مطالبه وجه چک صیادی
بر اساس قانون جدید چک دارنده چک در صورتی که چک فاقد وجه بوده یا کسری موجودی داشته باشد، از بانک، تقاضای صدور گواهی عدم پرداخت یا کسری موجودی نموده، بانک محال علیه مکلف است اطلاعات کامل چک را در سامانه چک‌های برگشتی بانک مرکزی ثبت و با اخذ کد رهگیری، این کد را بر روی گواهی های ذکر شده درج کند.
دارنده گواهی عدم پرداخت و چک برگشتی این حق را دارد که با مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت دادخواست، از مرجع قضایی صالح درخواست صدور اجراییه بابت مبلغ چک را ارائه دهد. این فرآیند بدون نیاز به صدور حکم و قطعیت آن انجام می‌گیرد.
پس از ارجاع پرونده به دادگاه، قاضی موظف است که چک را مورد بررسی قرار دهد. در این بررسی، در صورتی که شرطی برای وصول وجه چک در متن آن قید نشده باشد، یا اگر در متن چک ذکر نشده باشد که صرفاً به منظور تضمین انجام معامله یا تعهدی صادر شده است، و همچنین اگر گواهی عدم پرداخت به دلیل دستور عدم پرداخت قانونی صادر نشده باشد، قاضی اقدام به صدور اجراییه علیه صاحب حساب، صادرکننده چک یا هر دو خواهد کرد.
صادرکننده چک موظف است ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ اجراییه، بدهی خود را تسویه نماید و در صورت نیاز، با دارنده چک به توافق برسد تا ترتیبی برای پرداخت بدهی اتخاذ کند یا مالی را معرفی کند که اجرای حکم را ممکن سازد.
در صورت عدم اقدام از سوی صادرکننده، وفق درخواست دارنده چک، واحد اجرای احکام دادگستری با تشکیل کلاسه اجرایی، اقدام به اجرای اجراییه حسب قانون نحوه احکام محکومیت‌های مالی می‌نماید. این اقدام ممکن است شامل توقیف اموال محکوم علیه جهت تأمین مبلغ محکوم به و یا صدور حکم جلب به منظور استیفای مبلغ چک باشد.
صدور اجرائیه در مطالبه وجه چک صیادی
تقاضای صدور اجراییه طبق قانون جدید چک دعوا محسوب نمی شود. در نتیجه امکان صدور قرار تامین خواسته و دستور موقت قبل از درخواست اجراییه و یا ضمن آن مقدور نیست. به جز مبلغ چک کمتر از بیست میلیون تومان یا بیشتر مرجع صالح صدور اجراییه در این خصوص دادگاه است نه شوراهای حل اختلاف.
اجراییه طبق ماده ۲۳ قانون جدید چک تنها علیه صادر کننده و صاحب حساب قابل صدور است و نسبت به سایر مسئولین از جمله ضامنین و ظهر نویسان تنها از طریق دریافت حکم از مرجع قضایی می توان اقدام نمود.
شرایط صدور اجرائیه در مطالبه وجه چک صیادی
صدور اجراییه فقط در خصوص اصل مبلغ چک امکان‌پذیر است و برای وصول خسارات ناشی از تأخیر در تادیه، باید دادخواستی ارائه شود و پس از دریافت حکم قضایی، امکان وصول خسارت مذکور فراهم خواهد شد. بر اساس ماده ۲۳ اصلاحی قانون چک، درخواست صدور اجراییه به‌عنوان یکی از روش‌های وصول حجم چک به‌حساب می‌آید.
دارنده چک از طریق ماده ۲ قانون چک می‌تواند اقدام به طرح دعوای حقوقی، شکایت کیفری و یا درخواست صدور اجراییه از اداره ثبت نماید. این موضوع به‌ویژه زمانی اهمیت پیدا می‌کند که دارنده چک به هر دلیلی خواستار تأمین خواسته یا صدور دستور موقت باشد، که در این صورت می‌تواند با مطرح کردن دعوای حقوقی در دادگاه صالح، نسبت به مطالبه وجه اقدام کند.
ابطال و توقف عملیات اجرایی در مطالبه وجه چک صیادی
در مواردی مانند مشروط یا تضمینی بودن چک، مفقود شدن آن، و یا به‌دست آوردن چک از طریق اقداماتی نظیر کلاهبرداری یا خیانت در امانت، عملیات اجرایی ممکن است فاقد وجاهت قانونی تلقی شود. همچنین، اگر تشریفات مرتبط با عملیات اجرایی بر اساس قوانین و مقررات ثبتی رعایت نشده باشد، صادرکننده چک حق دارد که به عملیات اجرایی اعتراض کند. وی می‌تواند دعوای ابطال و توقف عملیات اجرایی را در مرجع صادرکننده اجراییه مطرح کند. ضمن این، در صورت تودیع خسارت احتمالی به صندوق دادگستری، امکان درخواست دستور موقت جهت توقف عملیات اجرایی نیز وجود دارد.
اگر دلیل ارائه شده مستند به سند رسمی باشد یا اینکه صادرکننده یا قائم مقام قانونی مدعی مفقود شدن چک بوده و مرجع قضائی دلایل ارائه شده را قابل قبول بداند ، توقف عملیات اجرائی بدون أخذ تأمین، صادر میشود. به دعاوی مذکور خارج از نوبت رسیدگی می شود. شکایت نسبت به دستور اجرا، باید به طرفیت درخواست دهنده اجراییه اقامه شود نه اداره ثبت یا دفترخانه تنظیم کننده اجراییه. اعتراض باید با تنظیم دادخواست و رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی صورت پذیرد.
نظریه مشورتی شماره ۲۶۲۹/۹۷/۷ در مورد مطالبه وجه چک های جدید
با عنایت به مفهوم مخالف ذیل مواد ۴ و ۵ قانون اصلاح قانون صدور چک مصوب ۱۳/۰۸/۱۳۹۷ ، از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، چک هایی که برابر مواد یاد شده گواهینامه عدم پرداخت با درج کد رهگیری در آن، صادر شده باشد در مراجع قضایی و ثبتی قابل ترتیب اثر است. درنتیجه صدور اجرائیه برابر ماده ۲۳ این قانون نیز برای چک هایی که مطابق مواد ۴ و ۵ یاد شده برای آن گواهینامه عدم پرداخت با درج کد رهگیری صادر شده است، بلامانع است.
رفع سوء اثر از چک صیادی برگشتی
دارنده حساب موظف است مبلغ چک را به حساب خود واریز کرده و درخواست رفع مسدودی چک را به بانک تحویل دهد.
همچنین، باید یک رضایت‌نامه رسمی در دفترخانه تنظیم و آن را به بانک ارائه کند. در ادامه، لازم است لاشه چک را از دارنده دریافت کرده و به بانک تسلیم کند.
دارنده حساب باید یک نامه از مرجع قضایی یا ثبتی دریافت نماید که نشان‌دهنده پایان عملیات ثبتی و مختومه شدن پرونده باشد.
همچنین، ارائه حکم قطعیت‌یافته‌ای مبنی بر برائت ذمه یا تبرئه از محکومیت کیفری از دادگاه نیز الزامی است.
در نهایت، در صورتی که سه سال از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت یا کمبود موجودی گذشته باشد و در این مدت هیچ‌گونه دعوای حقوقی یا کیفری درباره چک مطرح نشده باشد، این موضوع نیز به عنوان یکی از شرایط رفع مسدودی چک در نظر گرفته میشود.
مطالبه وجه چک های صیادی بی محل
برطبق ماده ۲۳ قانون جدید چک، دارنده چک می تواند با ارائه گواهینامه عدم پرداخت، از دادگاه صالح صدور اجرائیه نسبت به کسری مبلغ چک و حق الوکاله وکیل طبق تعرفه قانونی را درخواست نماید . دادگاه مکلف است در صورت وجود شرایط زیر حسب مورد علیه صاحب حساب ، صادرکننده یا هر دو اجرائیه صادر کند:
در متن چک ، وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی نشده باشد.
در متن چک قید نشده باشد که چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.
گواهینامه عدم پرداخت به دلیل دستورعدم پرداخت برطبق ماده ۱۴ این قانون و تبصره های آن صادر نشده باشد.
براساس قانون جدید، دارنده چک; در صورتیکه چک فاقد وجه بوده یا کسری موجودی داشته باشد; از بانک، تقاضای صدور گواهی عدم پرداخت; یا کسری موجودی کرده و بانک مربوطه مکلف است; اطلاعات کامل چک را در سامانه چک‌های برگشتی بانک مرکزی; ثبت و با اخذ کد رهگیری; این کد را بر روی گواهی های ذکر شده قید کند.
دارنده گواهی عدم پرداخت و چک برگشتی; می تواند با مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی; و ثبت دادخواست; از دادگاه صالح بدون دریافت حکم و قطعیت آن; درخواست صدور اجراییه بابت وجه چک را درخواست کند.
صادرکننده چک باید در مدت ده روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه، بدهی خود را پرداخت کند یا با موافقت دارنده چک، ترتیبی برای پرداخت آن بدهد یا مالی معرفی کند که اجرای حکم را آسان کند. در غیر این صورت بر اساس درخواست دارنده، اجرای احکام دادگستری، با تشکیل کلاسه اجرایی، اجرائیه را طبق قانون نحوه احکام محکومیت‌های مالی به اجرا گذاشته و با توقیف اموال محکوم علیه جهت تامین محکوم به یا با صدور حکم جلب نسبت به استیفای مبلغ چک اقدام می‌کند.
استعلام چک صیادی از طریق اینترنت
برای سنجش اعتبار چک دریافتی و اطلاع از خوش حساب بودن صاحب چک به سایت بانک مرکزی مراجعه کرده و از قسمت نظام‌های پرداخت و زیرساخت و انتخاب گزینه استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی، شناسه ۱۶ رقمی که در برگ چک صیادی درج شده را در کادر شناسه صیادی بزنند و ارسال کنند و از وضعیت اعتبار صاحب چک به صورت آنلاین مطلع شوند.
استعلام چک صیادی از اپلیکیشن ساد ۲۴
به کمک این اپلیکیشن که به راحتی بر روی موبایل نصب می‌گردد می‌توان از وضعیت سرقتی بودن یا نبودن، مفقود بودن یا نبودن و خوش حساب بودن صادر کننده چک به صورت رایگان مطلع شد.
کسری موجودی در مطالبه وجه چک صیادی
در صورتیکه حساب شخص صادر کننده چک; با کسری موجودی مواجه باشد; دارنده چک می‌تواند از بانک تقاضای گواهی عدم پرداخت; یا کسری موجودی کند. بانک محال علیه باید با ثبت اطلاعات چک مذکور در سامانه صیاد، نسبت به صدور گواهی عدم پرداخت با کد رهگیری اقدام کند. وجود کد رهگیری در گواهی عدم پرداخت به منظور اقدام سریع بر روی چک های صیادی الزامی است.
دادخواست مطالبه وجه چک صیادی
با ثبت دادخواست مطالبه وجه چک; به همراه منضمات آن از جمله کپی چک و نیز گواهی عدم پرداخت همراه با کد رهگیری توسط دارنده چک و یا وکیل چک; پرونده به دادگاه صالح ارجاع میشود. دادگاه با بررسی چک و مندرجات آن، چنانچه چک به طرز صحیح صادر و منوط به شرط یا قراردادی نشده باشد، قاضی بدون برگزاری جلسه رسیدگی، دستور صدور اجراییه را می‌دهد. برای چک های صیادی بدون تشریفات رسیدگی، اجراییه صادر میشود.
تامین خواسته در مطالبه وجه چک صیادی
برای چک های صیادی قرار تامین خواسته صادر نمیشود. زیرا چک مستقیما به مرحله اجرا می‌رود و هزینه صدور اجراییه باید پرداخت شود. برای چک های صیادی، هزینه دادرسی معادل ۵/۳ درصد مبلغ خواسته دریافت نمیشود. از آنجاییکه در چک صیادی، مرجع صدور اجراییه دادگاه میشود، چک های صیادی با مبلغ زیر بیست میلیون تومان که سابق بر این به شورای حل اختلاف ارجاع می‌شدند، در دادگاه برای آنها اجراییه صادر میشود.
مطالبه وجه چک صیادی توسط شخص ثالث
انتقال چک به شخص ثالث از طریق پشت نویسی یا ظهرنویسی چک انجام می‌دهد. در واقع دارنده چک با پشت نویسی چک، آن را به شخص ثالث یا ذینفع دیگر انتقال می‌دهد. البته از ابتدای سال ۱۴۰۰ مساله پشت نویسی دیگر اعتبار ندارد و باید مشخصات ذینفع جدید در سامانه صیاد ثبت شود.
با انتقال چک به شخص ثالث، هم صادر کننده و هم دارنده اول چک مسئولیت تضامنی در وصول چک دارند. به این معنا که شخص ثالث با طرح دعوی مطالبه وجه می‌تواند کل مبلغ چک را از هر کدام از این اشخاص وصول کند. شخص انتقال دهنده چک، دارای مسئولیت حقوقی است. اما صادر کننده چک هم مسئولیت حقوقی و هم مسئولیت کیفری دارد.
وکیل وصول مطالبات گروه وکلای اوان
یکی از مهمترین موضوعات در فعالیت های اقتصادی وصول مطالبات اسناد تجاری مانند چک و سفته می باشد. قبل از هر اقدام در خصوص وصول مطالبات; با وکیل وصول مطالبات مشورت نمائید; تا با صرف کمترین وقت و هزینه به مطالبات خود برسید.
سوالات و مشکلات حقوقی در مورد وصول مطالبات چک; سفته را با وکیل وصول مطالبات تهران; وکیل وصول مطالبات مشهد;وکیل وصول مطالبات قم; وکیل وصول مطالبات کرج; مربوط به وکلای حقوقی اوان مطرح نمائید تا در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی شما باشند.
جمع‌بندی
در نهایت، دادخواست مطالبه وجه چک صیادی به عنوان یک ابزار قانونی برای دریافت مطالبات مالی ناشی از چک‌های صادر شده، نقشی حیاتی در نظام حقوقی و اقتصادی کشور دارد.
با توجه به ویژگی‌های خاص چک‌های صیادی و فرآیند اجرایی مرتبط با آنها، دارنده چک باید با دقت مراحل قانونی را پیگیری کند تا بتواند حقوق خود را به‌صورت موثر احقاق نماید. آگاهی از قوانین و رویه‌های قضایی، تنظیم درست دادخواست، و رعایت شرایط لازم برای صدور اجراییه، اقداماتی هستند که می‌توانند شانس موفقیت در بازپس‌گیری وجه چک را افزایش دهند. همچنین، عدم رعایت تشریفات قانونی ممکن است موجب بروز مشکلات حقوقی و مالی برای دارنده چک شود.
در این راستا، توصیه میشود که افراد از مشاوره و راهنمایی حقوقی بهره‌مند شوند تا بتوانند به‌خوبی از حقوق خود دفاع کنند و فرآیند قانونی را با سهولت بیشتری طی نمایند.
سوالات متداول
مدارک لازم شامل اصل چک، کپی شناسنامه و کارت ملی، گواهی عدم پرداخت و هرگونه مستندات مربوط به معامله است.
بله، ارائه گواهی عدم پرداخت از بانک برای اثبات این که چک به دلیل کسری موجودی یا دلایل دیگر برگشت خورده، الزامی است.
زمان رسیدگی به دادخواست بستگی به تراکم پرونده‌ها در دادگاه دارد، اما معمولاً بین چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد.
نظرات ارزشمند شما به ما کمک می‌کند تا خدمات خود را در زمینه دادخواست مطالبه وجه چک صیادی بهبود بخشیم. لطفاً تجربه خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
از طریق دکمه زیر میتوانید لینک صفحه را اشتراک گذاری کنید.
Comments (2)
ساد - 1401/04/05
سلام و وقت بخیر
من چکی صیادی از طرف دارم که در سامانه صیادی ثبت نشده است آیا میتوانم از طریق دادگاه مطالبه کنم!؟
گروه وکلای حقوقی اوان - 1401/04/06
سلام؛ وقت شما هم بخیر. بله؛ ولی به عنوان مطالبه عادی طلب و بدهی شامل قوانین و امتیازات چک نمیشه.