پس از مطالعه، در صورت مفید بودن، این متن را برای دیگران نیز ارسال نمایید تا آنها نیز از مطالعه مفید آن بهره‌مند شوند.
در نظام حقوقی ایران، مهریه به عنوان یکی از مهم‌ترین حقوق مالی زوجه شناخته میشود. در مواردی، زوجه میتواند به صورت داوطلبانه بخشی یا تمام مهریه خود را به شوهر ببخشد. این اقدام را “بذل مهریه” می‌نامند.
و گاها زوجه بعد از بذل مهریه از اقدام خود پشیمان می شود در این مواقع زوجه باید دعوای رجوع از بذل مهریه زمانی مطرح نماید که زوجه به موجب سند عادی یا سند رسمی، تمام یا بخشی از مهریه خود را در حق شوهرش بذل می کند و بعدا قصد مطالبه مهریه ای را که در طلاق بخشیده است دارد. در این حالت برای مطالبه مهریه باید به دادگاه خانواده دادخواست رجوع از بذل مهریه را مطرح کند.
فهرست مطالب
کاربر گرامی، در صورت نیاز به وکیل پایه یک دادگستری متخصص و باتجربه، کلیک نمایید.
اقرار زوجه به وصول مهریه
برای بذل مهریه زوجه با حضور در دفتر اسناد رسمی اقرار می نماید که تمام یا بخشی از مهریه مندرج در عقدنامه را دریافت نموده و دیگر نسبت به آن ادعایی نداشته و نخواهد داشت.
اگر زوجه با اقرار به وصول مهریه، به این نکته اشاره کند که مهریه خود را دریافت کرده است، این اقرار میتواند از طرف محاکم قضایی مورد استناد قرار گیرد. این اقرار شامل تأیید دریافت مهریه به صورت کامل یا بخشی از آن خواهد بود. در این حالت، زوجه نمی‌تواند به راحتی ادعای رجوع از بذل مهریه را مطرح کند، زیرا اقرار به وصول مهریه به نوعی نشان‌دهنده تمامیت توافق صورت‌گرفته است.
اما اگر ثابت شود اقرار فاسد یا اشتباه بوده است، اقرار انجام شده بی اعتبار خواهد بود. در صورتیکه هر یک از موارد بیان شده انجام شود، زن می تواند از بخشش مهریه خود رجوع نماید و با مراجعه به دادگاه خانواده، مهریه خود را مطالبه نماید.
هبه مهریه
هبه عبارت است از بخشیدن مال و تملیک مجانی آن به فردی دیگر. برطبق با ماده ۷۹۵ قانون مدنی هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجاناً به کس دیگری تملیک می‌کند، تملیک کننده واهب، طرف دیگر را متهب، مالی را که مورد هبه است عین موهوبه می گویند.
در مواردی که زوجه تصمیم می‌گیرد مهریه خود را به شوهر ببخشد، این بخشش را هبه مهریه می‌نامند. اگر هبه به صورت رسمی و با رعایت شرایط قانونی انجام شود، زوجه نمی‌تواند به سادگی از آن رجوع کند. شرایط هبه، از جمله رضایت طرفین و نبودن شرایط خاص (مانند اجبار) در حین انجام هبه، میتواند بر قابلیت رجوع تأثیر بگذارد.
ولی هر زمان که بخواهد میتواند از هبه خود رجوع کند مگر اینکه ضمن عقد لازمی حق رجوع را از خود سلب نموده باشد.
اگر زوجه قصد مطالبه مهریه ای را که به هنگام طلاق بخشیده است داشته باشد باید دعوای اثبات رجوع به ما بذل و سپس دعوای مطالبه مهریه را مطرح کند.
شبکه های اجتماعی اوان
|
ابراء ذمه زوج در بذل مهریه
ابراء یک عمل حقوقی یک طرفه می باشد که با یک اراده انجام می شود. مطابق با ماده ۲۸۹ قانون مدنی، ابرا عبارت از این است که دائن از حق خود به اختیار صرف نظر کند. در ابراء زن با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی، سندی را مبنی بر ابراء ذمه زوج امضاء می نماید و در آن عباراتی مانند اینکه از نظر من تو تکلیفی بر پرداخت مهریه نداری و یا … قید میشود.
برای اینکه ابراء ذمه زوج از حیث حقوقی معتبر باشد، شرایط زیر باید لحاظ گردد:
رضایت طرفین: ابراء باید با توافق کامل و آگاهانه هر دو طرف انجام شود. در صورت وجود فشار، جبر یا عدم آگاهی، ابراء قابل استناد نخواهد بود.
شکل و قالب قانونی: ابراء باید به صورت کتبی و با ذکر دقیق شرایط و جزئیات آن صورت گیرد. این مسئله به ثبت و ضبط حقوق طرفین کمک می‌کند و از بروز اختلافات آینده جلوگیری می‌نماید.
عدم وجود شرط غیرقانونی: در صورت ابراء، هیچ شرطی نمی‌تواند در آن گنجانده شود که خلاف قانون یا شرع باشد. به عبارتی، توافقات باید در چارچوب قوانین موجود قرار بگیرند.
آثار حقوقی ابراء ذمه
با انجام ابراء، ذمه زوج از پرداخت مهریه آزاد میشود و زوجه دیگر نمی‌تواند ادعایی در خصوص مهریه مطرح کند. این اقدام از نظر قانون قطعی و غیرقابل برگشت است، مگر اینکه شرایطی وجود داشته باشد که نشان‌دهنده عدم صحت قرارداد ابراء باشد.
نمونه فرم و متن بذل
رجوع بذل مهریه
این حالت زمانی است که زوجه مهریه خود را به زوج هبه می‌کند. به این بیان که می‌گوید من مهر خود را به تو بخشیدم. در این حالت است که همانند سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به طور کلی از بین نمی‌رود؛ چراکه زن میتواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند. خواه طلاق گرفته باشد یا نگرفته باشد. در این حالت همانند سایر اشکال هبه تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به طور کلی از بین نمی‌رود و زن میتواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند.
براساس ماده ۷۹۵ قانون مدنی، هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را به رایگان به شخص دیگری تملیک می‌کند. به عبارت دیگر او مال خود را به طور مجانی به ملکیت دیگری در می‌آورد.
لازمه وقوع عقد هبه
طبق قانون عقد هبه واقع نمی‌شود، مگر با قبول متهب و قبض وی. تا زمانیکه متهب مال را قبض (دریافت) نکرده باشد، عقد هبه منعقد نشده است. بنابراین رجوع هم موضوعیت نمی‌یابد و واهب میتواند هر زمان که بخواهد آن مال را پس بگیرد.
اگر عقد هبه منعقد و عین موهوبه هم قبض شده باشد، واهب در صورتی میتواند از عقد رجوع کند و مال موهوبه را پس بگیرد که دو شرط محقق شده باشد:
عین موهوبه موجود باشد: در صورتیکه عین مال از بین رفته باشد، دیگر امکان رجوع وجود ندارد.
حق رجوع واهب از بین نرفته باشد.
در صورتیکه حق رجوع واهب از بین نرفته باشد، چهار صورت واهب حق رجوع ندارد:
متهب پدر یا مادر یا اولاد واهب باشد
هبه معوض و عوض هم داده شده باشد. یعنی واهب در قبال هبه مال خود به متهب از وی مالی دریافت کرده است.
عین موهوبه از ملکیت متهب خارج یا به ملکیت دیگری درآمده باشد.
در عین موهوبه تغییری حاصل شده باشد.
مزیت هبه نامه‌های رسمی
هبه نامه رسمی دارای فواید بیشتری نسبت به سایر اشکال هبه نامه دارد. هبه های با سند رسمی دارای یک مزیت به خصوص هستند. مزیتی که تنها مختص به آنها است و در دیگر انواع هبه‌ها یافت نمی‌شود. در مورد هبه نامه‌های رسمی امکان انکار و تردید وجود ندارد. بنابراین هیچ یک از خواهان و خوانده نمی‌تواند مدعی شود که در صحت و اصالت سند مزبور تردید است. زیرا این ادعا از نظر قانونی پذیرفتنی نیست.
اما در مورد هبه نامه‌های غیر رسمی یا عادی ادعای انکار و تردید مسموع خواهد بود و با طرح هر یک از دو ادعای انکار یا تردید دادگاه موظف میشود تا بدون تعلل سند را مورد بررسی قرار دهد و بعد از دقت فراوان در مورد اعتبار آن حکم کند.
شرط عدم رجوع از هبه
اگر طرفین عقد هبه در عقد خارج لازمی برعدم رجوع از هبه فیمابین شرط کرده باشند، هبه مزبور غیرقابل رجوع است. اما اگر عدم رجوع را به صورتی غیر از حالت تعیین شده شرط کرده باشند امکان رجوع از آنها ساقط نمی‌شود و همچنان پابرجا می‌ماند.
عقد خارج لازم عقدی است غیر از عقد هبه فیمابین طرفین. این عقد از نوع عقود لازم است به این معنا که هیچ‌یک از طرفین عقد نمی‌توانند در هر زمان که بخواهند آن را به صورت یک طرفه برهم بزنند.
رجوع از بذل مهریه در طلاق رجعی
در طلاق رجعی برای شوهر در مدت عده حق رجوع وجود دارد. یعنی با وجود اینکه با قطع رابطه زوجیت به واسطه اجرای طلاق مفارقت بین زوجین حاصل میشود; در مدت عده برای شوهر حق رجوع به همسرش باقی است و در این صورت همان رابطه زوجیت شرعی بین زن و شوهر وجود دارد. در طلاق بائن برای شوهر حق رجوع نیست و با اجرای صیغه طلاق رابطه زوجیت بین زوجین کاملاً قطع خواهد شد.
رجوع از بذل مهریه در طلاق خلع
خلع از اقسام طلاق بائن است و پس از تحقق آن مرد نمى‌تواند در زمان عدده به همسر خود رجوع کند. اما زن مى‌تواند به فدیۀ پرداختى به شوهرش در زمان عدّه رجوع کند و آن را پس بگیرد، هرچند مرد ناخشنود باشد. در این صورت زوج مى‌تواند به همسرش رجوع کند. رجوع به بذل عمل حقوقی یک طرفه‌ای بوده که صرفاً به اراده زوجه واقع میشود. اما با وجود یک جانبه بودن آن باید دارای شرایطی باشد.
زوجه فقط در ایام عده میتواند به مهریه رجوع نماید و دیگر اینکه باید زوج در ایام عده از رجوع زوجه به بذل آگاهی یابد تا بتواند متقابلاً حق خود را اعمال نماید. در صورتیکه زوج از این امر رجوع زوجه به بذل آگاهی نیابد، رجوع زوجه به بذل باطل میشود.
رجوع بذل مهریه
اگر زوجه بعد از بذل مهریه بخواهد از این عمل خود بازگردد، باید شرایط خاصی را در نظر بگیرد. بر اساس قانون، زوجه میتواند در مواردی که بذل مهریه مشروط به تحقق یافتن شرایط خاصی بود، به رجوع اقدام کند. به عنوان مثال، اگر زوجه در حالتی از فشار یا اجبار قرار گیرد، میتواند درخواست رجوع از بذل مهریه را مطرح کند.
رجوع از بذل مهریه در طلاق بائن
در طلاق رجعی شوهر میتواند در زمان عده به همسرش رجوع کند و زندگی زناشویی را بدون اینکه نیاز به ازدواج مجدد با همسر سابقش داشته باشد; از سر بگیرد. منظور از رجوع هر گفتار یا رفتاری است که دلالت بر تمایل مرد برای ادامه رابطه زناشویی داشته باشد. اما در طلاق بائن; مرد حق رجوع ندارد بنابراین در طلاق بائن اگر مرد بخواهد مجددا زندگی قبلی با همسر سابقش را از نو آغاز کند; باید دوباره میان این دو عقد نکاح منعقد شود البته در صورتی که ممنوعیتی در این خصوص وجود نداشته باشد.
در طلاق بائن در زمان عده; زن میتواند به مال بخشیده شده‌اش رجوع کرده و آن را از همسرش مطالبه کند; اما با این رجوع، نوع طلاق از بائن به رجعی تغییر پیدا می‌کند. به این معنا که به محض رجوع زن، نوع طلاق رجعی شده و مرد نیز میتواند متقابلا به زوجه خود رجوع کرده و رابطه زناشویی را مجدداً از سر گیرد. رجوع به مهریه مورد بخشش باید در زمان عده اتفاق بیفتد بنابراین زنانی که عده ندارند بالطبع حق رجوع به مهریه بخشیده‌شده را نیز ندارند.
رجوع به مهریه در زمان عده
با توجه به اینکه رجوع به مهریه و رجوع به بخشش باید هر دو در زمان عده انجام شود; برخی زنان با ترفندی این رجوع خود به مهریه بخشیده شده را به روز‌های پایانی عده موکول می‌کنند. به‌نحوی که شوهر از آن باخبر نشده یا اگر باخبر میشود; فرصت رجوع به زندگی را در زمان عده از دست بدهد. رجوعی که زن به بخشش خود می‌کند باید در زمانی باشد که مرد نیز امکان رجوع به زوجیت را داشته باشد. در غیر این صورت رجوع زوجه نیز بی‌اثر می باشد.
مرجع صالح رسیدگی به رجوع ازبذل مهریه
می‌توان از هبه هایی که به صورت رسمی ثبت شده اند نیز رجوع کرد. برای رجوع از هبه نامه واهب به دادگاه حقوقی مراجعه و دادخواست ارائه می‌کند. در محکمه نیز یکی از این دو حالت دیده میشود: نخست اینکه هبه ثبت شده و دارای سند رسمی است. در این حالت واهب بدون اینکه نیاز باشد هبه را به اثبات برساند درخواست رجوع خود را مطرح می‌کند. اما حالت دیگر زمانی است که هبه به صورت رسمی به ثبت نرسیده است.
واهب مکلف است تا در دادگاه نخست انعقاد عقد هبه را به اثبات برساند آنگاه اعلام کند که می‌خواهد از عقد رجوع کند. در هر دو حالت واهب موظف است تا با استفاده از ادله اثبات دعوا نشان دهد که از حق رجوع برخوردار است. ادله اثبات دعوا شامل اقرار، سند کتبی، شهادت، امارات و قسم می باشند.
وکیل متخصص طلاق گروه حقوقی اوان
نقش وکیل متخصص طلاق در پرونده هایی که در خصوص خانواده و روابط زوجین در دادگاهها مطرح میشود مشخص است. وکیل طلاق وکیلی است که علاوه بر اطلاعات کامل که در مورد امور حقوقی دارد در خصوص قوانین مربوط به خانواده و روابط زوجین تسلط کامل دارد. پرونده طلاق یکی از پرونده های پرحجم در دادگاههای خانواده می باشد که بدلیل عدم اگاهی زوجین از قوانین حقوقی خانواده دچار مشکلات زیادی در روند رسیدگی پرونده میشوند.
قبل ازهر اقدام قانونی در خصوص طلاق توافقی یا هر نوع دادخواست مطالبه مهریه; دادخواست مطالبه نفقه و اجرت المثل و حضانت فرزند با وکیل متخصص و با تجربه وکیل طلاق در تهران; وکیل طلاق در مشهد; وکیل طلاق در کرج گروه حقوقی اوان مشورت نمایید.
جمع بندی
بذل مهریه و رجوع از آن موضوعاتی پیچیده و حاوی جوانب حقوقی فراوانی هستند. اقرار زوجه به وصول مهریه و مفهوم هبه مهریه از مهم‌ترین مواردی هستند که در این راستا باید مورد توجه قرار گیرند. در نهایت، برای جلوگیری از بروز مشکلات حقوقی، مشاوره حقوقی با وکلای متخصص در این زمینه توصیه میشود.
قوانین مربوط به مهریه در ایران همواره در حال تغییر و تحول هستند، بنابراین درک صحیح از مراحل قانونی و حقوق مطرح‌شده میتواند به زنان و مردانی که درگیر مسائل مربوط به مهریه هستند، کمک شایانی کند.
سوالات متداول
در شرایط عادی، زوجه پس از بذل مهریه نمی‌تواند به راحتی به آن رجوع کند، مگر اینکه دلایلی مانند اجبار یا عدم آگاهی از عواقب اقدام خود داشته باشد. تحت این شرایط، ممکن است بتواند از دادگاه درخواست رجوع کند.
مهم‌ترین مدارک شامل:
- اصل و کپی سند بذل مهریه
- مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی)
- دلایل و مستندات اثباتی برای نشان دادن اجبار یا عدم آگاهی در زمان بذل
- درخواست ثبت شده در دادخواست
خیر مهلت مشخصی برای ثبت دادخواست وجود ندارد، و زوجه هر زمان که بخواهد می نواند دادخواست هود را ثبت کند.
در صورت پذیرش دادخواست رجوع و اثبات دلایل معتبر، قاضی میتواند تصمیم به بازگرداندن حق مهریه به زوجه بگیرد. در این صورت، زوجه میتواند مجدداً به مهریه خود دست یابد.
نظرات ارزشمند شما به ما کمک می‌کند تا خدمات خود را در زمینه دادخواست رجوع از بذل مهریه بهبود بخشیم. لطفاً تجربه خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
از طریق دکمه زیر میتوانید لینک صفحه را اشتراک گذاری کنید.
Comments (2)
خانم سهروردی - 1400/09/25
در جریان دعوی نفقه معوقه،
تحت فشار شدید، با بذل حقوق مالی، حکم طلاق خلع نوبت اول صادر از مرجع تجدید نظر صادر، لیکن اجرا نگردید،
قبل از انقضای حکم طلاق محکومیت بدوی نفقه صادر شد،
بعد از انقضای حکم طلاق،
در تجدید نظر خواهی از محکومیت بدوی نفقه، تجدید نظر مستند به حکم طلاق، بدون در نظر گرفتن انقضای آن، به استناد اینکه زوجه حقوق مالی را بذل، حکم قطعی طلاق خلع صادر شده بود، حکم را نقض، به اعتبار امر مختومه قرار رد دعوی صادر نمود،
آیا در حالی که طلاق اجرا نگردید، تمامی حقوق مالی زوجه نیز از دست رفت؟؟؟؟۰
گروه وکلای حقوقی اوان - 1400/09/27
با سلام؛
خیر، حقوق مالی زوجه از بین نرفته و مجددا اگر در پرونده جداگانه تعیین تکلیف نشده باشد مجددا مورد رسیدگی قرار می گیرد.