پس از مطالعه، در صورت مفید بودن، این متن را برای دیگران نیز ارسال نمایید تا آنها نیز از مطالعه مفید آن بهره‌مند شوند.
انفساخ قرارداد ، این امکان وجود دارد که عقود و قراردادها پس از آن که به صورت صحیح تشکیل شدند ، در شرایطی بدون نیاز به اراده ی حقوقی جدید منحل شوند . برای این نوع از انحلال عقد ، واژه ی انفساخ به کار برده می شود .
انفساخ قرارداد به دو شکل قابل تصور است. ممکن است در قرارداد شرط شود ، در صورت ایجاد شرایط خاصی مانند ، عدم انجام تعهد از سوی یکی از طرفین قرارداد منحل و منفسخ شود .
همچنین ممکن است انفساخ به حکم قانون باشد ، مانند انفساخ عقد وکالت در صورت فوت یا حجر یکی از طرفین.
اگر چه پس از انفساخ عقد ضرورتی به ارایه ی دادخواست حقوقی وجود ندارد و کسی که از انفساخ نفع میبرد می تواند در صورت استناد طرف دیگر به قرارداد ، به عنوان دفاع ، به انفساخ استناد کند ؛ اما در برخی موارد ذی نفع به جهت تعیین تکلیف موضوع و یا ادعاهای احتمالی که ممکن است از سوی طرف دیگر قرارداد مطرح شود و یا استفاده از آثار حقوقی انفساخ می تواند دادخواست تایید انفساخ را تقدیم دادگاه کند . دادگاه پس از بررسی تحقق انفساخ ، رای به تایید انفساخ می دهد.
فهرست مطالب
کاربر گرامی، در صورت نیاز به وکیل پایه یک دادگستری متخصص و باتجربه، کلیک نمایید.
طرفین دعوی
هر کدام از طرفین که بخواهند انفساخ را مورد تایید مرجع رسمی برسانند و از آثار انحلال استفاده کنند ، می توانند با سمت خواهان علیه طرف دیگر قرارداد طرح دعوی کنند.
تعریف انفساخ قرارداد و انواع آن
انفساخ قرارداد ممکن است ناشی از توافق طرفین (قراردادی) یا حکم قانون باشد. در مواردی که در قرارداد تصریح شده باشد که در صورت وقوع شرایطی خاص (مانند عدم انجام تعهدات)، قرارداد منفسخ شود، انحلال آن وابسته به تحقق آن شرایط خواهد بود. این نوع انفساخ که به دلیل توافق طرفین ایجاد میشود، در قانون مدنی تصریح مستقیم ندارد. همچنین، انفساخ می‌تواند به حکم قانون رخ دهد؛ مانند مواردی نظیر:
- تلف مبیع پیش از قبض (ماده ۳۸۷ قانون مدنی)
- فوت یا حجر طرفین در عقود جایز (ماده ۹۵۴ قانون مدنی)
شبکه های اجتماعی اوان
|
ویژگی‌های دعوای تایید انفساخ قرارداد
این نوع دعوا در زمره دعاوی مالی قرار می‌گیرد. هزینه دادرسی آن بسته به اینکه مال موضوع دعوا منقول یا غیرمنقول باشد، تعیین میشود. دادگاه صالح برای رسیدگی نیز بر اساس نوع مال تعیین می‌گردد:
اگر مال منقول باشد: دادگاه محل اقامت خوانده، محل انعقاد قرارداد یا اجرای تعهد.
اگر مال غیرمنقول باشد: دادگاه محل وقوع ملک. (مستفاد از مواد ۱۱ و ۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی)
آثار حقوقی انفساخ قرارداد
تا پیش از وقوع انفساخ، خریدار حق هرگونه تصرف در مال را دارد و اعمال حقوقی که قبل از انفساخ انجام شده، معتبر هستند. با انفساخ، تعهداتی که اجرایی نشده‌اند ساقط می‌شوند و طرفین مکلف به بازگرداندن عوضین هستند.
منافع منفصل: متعلق به مالک جدید
منافع متصل: متعلق به مالک اولیه شایان ذکر است که انفساخ اثری بر گذشته ندارد و تنها نسبت به آینده اعمال میشود. همچنین شروط ضمن عقد نیز باطل خواهند شد.
مرجع صالح برای رسیدگی
با توجه به این که تایید انفساخ در این جا به طور خاص در مورد اموال غیر منقول مورد نظر است . دادگاه محل وقوع ملک صالح به رسیدگی است.
تایید انفساخ قرارداد در محاکم قضایی
- ۱٫ مفهوم کلی تایید انفساخ قرارداد تایید انفساخ قرارداد زمانی مطرح میشود که یکی از طرفین، انفساخ معامله را قبول نداشته یا اسناد و آثار ناشی از عقد منفسخ شده موجود باشد که برای ابطال آنها، نیاز به رای قضایی وجود دارد. در چنین شرایطی، فرآیند تایید انفساخ قرارداد در دادگاه باید طی مراحل مشخصی صورت گیرد.
- ۲٫ مراحل ثبت دادخواست تایید انفساخ
متقاضی ابتدا باید حساب کاربری ثنا را از طریق سامانه قضایی یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ایجاد کند.
تهیه دادخواست تایید انفساخ قرارداد توسط وکیل یا به‌صورت شخصی و ذخیره آن در قالب فایل الکترونیکی.
ارائه مدارک مثبت انفساخ، همراه با فایل دادخواست و اسناد هویتی به دفاتر خدمات قضایی.
پرداخت هزینه‌های دادرسی و خدمات مرتبط و ثبت نهایی دادخواست.
- روند رسیدگی قضایی پس از ثبت دادخواست در محکمه صالح، دادگاه اقدام به بررسی مستندات و دلایل طرفین خواهد نمود. طی جلسات رسیدگی، دفاعیات طرفین شنیده میشود و در صورتی که دادگاه تشخیص دهد که قرارداد منفسخ شده است، رای مبنی بر تایید انفساخ صادر خواهد شد.
نحوه ی اجرای رای
دادگاه تنها انفساخ را تایید می کند و رای دادگاه نیاز به صدور اجراییه ندارد.
هر چند تایید انفساخ قرارداد در این جا به عنوان دعوایی مجزا آورده شده است؛ ولی استناد به فسخ و انفساخ قرارداد ضمن دادخواست های دیگر یا در مقام دفاع از دعوی طرف مقابل نیز قابل طرح است.
شرط انفساخ صرفا در قراردادی معتبر است که قابل انحلال باشد و انحلال آن نیز نیاز به تشریفات خاص نداشته باشد.
شرط انفساخ تنها ناظر به آینده است و در گذشته اثر ندارد . بنابراین تا قبل از انفساخ قرارداد ، همه ی آثار حقوقی عقد معتبر است.
اگر در قرارداد فروش ملک شرط شود که به عنوان مثال در صورت برگشت خوردن چک خریدار ، قرارداد منفسخ می شود . در صورتی که خریدار قبل از برگشت خوردن چک ، ملک را به دیگری منتقل کند ، با برگشت خوردن چک ، قراردادی که بین خریدار و فروشنده است منحل میشود ؛ اما قرارداد دوم که طی آن خریدار، ملک را به شخص دیگر منتقل کرده است ، معتبر و صحیح است.
دعوی تنفیذ انفساخ در محاکم ، مسموع نیست ؛ زیرا انفساخ امری قهری است و نیازی به تنفیذ ندارد و صرفا دعوی تایید انفساخ مسموع است.
مستندات قانونی
ماده ۳۸۷ قانون مدنی
اگر مبیع قبل از تسلیم بدون تقصیر و اهمال از طرف بایع تلف شود بیع منفسخ و ثمن باید به مشتری مسترد گردد مگر این که بایع برای تسلیم به حاکم یا قائم مقام او رجوع نموده باشد که در این صورت تلف از مال مشتری خواهد بود.
ماده ۴۸۳ قانون مدنی
اگر در مدت اجاره عین مستاجره به واسطه حادثه کلاً یا بعضاً تلف شود از زمان تلف نسبت به مقدار تلف شده منفسخ میشود و در‌صورت تلف بعض آن مستاجر حق دارد اجاره را نسبت به بقیه فسخ کند یا فقط مطالبه تقلیل نسبی مال‌الاجاره نماید.
ماده ۵۲۷ قانون مدنی
هر گاه زمین به واسطه فقدان آب یا علل دیگر از این قبیل از قابلیت انتفاع خارج شود و رفع مانع ممکن نباشد عقد مزارعه منفسخ میشود. #
ماده ۵۵۱ قانون مدنی
عقد مضاربه به یکی از علل ذیل منفسخ میشود:
۱) در صورت موت یا جنون یا سفه احد طرفین.
۲) در صورت مفلس شدن مالک.
۳) در صورت تلف شدن تمام سرمایه و ربح.
۴) در صورت عدم امکان تجارتی که منظور طرفین بوده.
ماده ۶۲۸ قانون مدنی
اگر در احوال شخص امانت‌گذار تغییری حاصل گردد مثلاً اگر امانت‌گذار محجور شود عقد ودیعه منفسخ و ودیعه را نمیتوان مسترد نمود مگر به کسی که حق اداره کردن اموال محجور را دارد.
ماده ۶۳۸ قانون مدنی
عاریه عقدی است جائز و به موت هر یک از طرفین منفسخ میشود.
ماده ۶۸۳ قانون مدنی
هر گاه متعلق وکالت از بین برود یا موکل عملی را که مورد وکالت است خود انجام دهد یا به طور کلی عملی که منافی با وکالت وکیل باشد به جا آورده مثل اینکه مالی را که برای فروش آن وکالت داده بود خود بفروشد وکالت منفسخ میشود.
ماده ۹۵۴ قانون مدنی
کلیه عقود جائزه به موت احد طرفین منفسخ میشود و همچنین به سفه در مواردی که رشد معتبر است.
رویه ونظرات قضایی
رای شماره ی ۱۳۹۵ مورخ ۲/۱۱/۹۱ شعبه ی ۴۴ دادگاه تجدید نظر استان تهران
با انفساخ قرارداد; تمام تعهدات و شروط ضمن عقد و آثار و نتایج آن مرتفع می شود; و موجبی برای مطالبه ی خسارت تاخیر انجام تعهد باقی نمانده است.
رای شماره ی ۶۳۷ مورخ ۳۰/۱۱/۹۱ شعبه ی ۵۱ دادگاه تجدید نظر استان تهران
اعلام انحلال و انفساخ با تقدیم دادخواست به خواسته ی تایید انحلال و انفساخ قرارداد تحقق می پذیرد ، و نیازی به اعلام جداگانه آن نیست.
وکلای متخصص اوان
گروه وکلای اوان با تخصص ویژه در زمینه تایید انفساخ قرارداد، آماده ارائه خدمات حقوقی به شما عزیزان است. این گروه با بهره‌گیری از وکلای مجرب و با سابقه، تجربه گسترده‌ای در پرونده‌های مرتبط با انفساخ قرارداد داشته و توانسته است رضایت موکلین خود را به‌دست آورد.
از آنجا که تایید انفساخ قرارداد موضوعی پیچیده و نیازمند دانش عمیق حقوقی است، حضور وکلای مجرب و متخصص برای پیشبرد موثر این پرونده‌ها ضروری است.
هدف گروه وکلای اوان، ارائه مشاوره حقوقی دقیق و پیگیری حرفه‌ای پرونده‌ها در محاکم قضایی است تا حقوق شما به بهترین نحو ممکن تأمین گردد. اگر در زمینه تایید انفساخ قرارداد نیاز به مشاوره دارید، این گروه همراه شما خواهد بود.
جمع بندی
تایید انفساخ قرارداد یک موضوع کلیدی در حقوق قراردادها است که در مواردی مطرح میشود که انفساخ قرارداد به دلیل شروط قراردادی یا حکم قانون به وقوع پیوسته اما پذیرش آن بین طرفین اختلاف وجود دارد.
فرآیند تایید انفساخ از طریق مراجع قضایی شامل ثبت دادخواست، ارائه مدارک و دفاعیات طرفین و بررسی مستندات توسط دادگاه است. دادگاه، در صورت احراز انفساخ، اقدام به صدور حکم تایید انفساخ قرارداد می‌کند.
تایید انفساخ، نقش مهمی در رفع آثار حقوقی ناشی از قرارداد منفسخ‌شده دارد و به شفاف‌سازی حقوق و تعهدات طرفین کمک می‌کند. از این رو، آگاهی از شرایط، آثار و روش‌های طرح این دعوا در محاکم قضایی، برای طرفین قرارداد از اهمیت بالایی برخوردار است.
سوالات متداول
انفساخ به معنای انحلال قرارداد بدون نیاز به اراده طرفین است.
انفساخ می‌تواند ناشی از توافق طرفین (شرط فاسخ) یا به حکم قانون باشد.
اقاله نیازمند توافق طرفین است، اما انفساخ به اراده هیچ‌یک وابسته نیست و به دلیل شرط فاسخ یا حکم قانونی رخ می‌دهد.
نظرات ارزشمند شما به ما کمک می‌کند تا خدمات خود را در زمینه تایید انفساخ قرارداد بهبود بخشیم. لطفاً تجربه خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
از طریق دکمه زیر میتوانید لینک صفحه را اشتراک گذاری کنید.