تصفیه امور ورشکستگی

لینک مقاله را به اشتراک بگذارید: https://oonelaw.com/bankruptcy-liquidation

تصفیه امور ورشکستگی، روندی است که پس از ورشکستگی تاجر یا شرکت تجاری معنا پیدا می‌کند و در نتیجه ناتوانی از پرداخت وجوهی که بر عهده او است حاصل می‌شود. برطبق قانون، تصفیه اموال ورشکسته با استفاده از دو قانون تجارت و قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی انجام می‌شود.

دراین مقاله به موضوعات ذیل پرداخته شده است:

• تعریف تصفیه امور ورشکستگی
•  انتخاب مدیر تصفیه در تصفیه امور ورشکستگی
• اقدامات اولیه تصفیه امور ورشکستگی
• اقدامات تامینی  تصفیه امور ورشکستگی
• حقوق طلبکاران در تصفیه امور ورشکستگی
• وضعیت قرارداد‌های جاری در تصفیه امور ورشکستگی
• تعیین دارایی ورشکسته
• فروش اموال تاجر ورشکسته
• سایر اموال
• شرایط فروش اموال تاجر
• تقسیم دارایی ورشکسته
•  مراحل تصفیه  امور ورشکستگی
• دعوت از طلبکاران
• دعوت از بدهکاران به ورشکسته
• رسیدگی به مطالبات
• قرارداد ارفاقی تصفیه ورشکستگی
• تقسیم اموال در تصفیه ورشکستگی
• تصفیه اختصاری
• انتقال اموال تاجر در تصفیه ورشکستگی
• ادامه کار تاجر در تصفیه ورشکستگی
• وکیل متخصص امور ورشکستگی اوان

تعریف تصفیه امور ورشکستگی

تصفیه در اصطلاح حقوقی، به معنای جمع‌آوری و تعیین میزان اموال ورشکسته، سپس نقد کردن و تقسیم آن میان طلبکاران است.

 انتخاب مدیر تصفیه در تصفیه امور ورشکستگی

تصفیه طبق قانون تجارت توسط مدیر تصفیه انجام شده و مدیر تصفیه توسط دادگاه صادرکننده حکم ورشکستگی تعیین می‌شود. دادگاه همچنین مبادرت به تعیین عضو ناظر می‌کند تا بر کار مدیر تصفیه نظارت داشته باشد. مدیر تصفیه، تصفیه را طبق مواد ۴۲۷ و بعد قانون تجارت انجام می‌دهد.

طبق قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی در نقاطی که اداره تصفیه امور ورشکستگی دایر شده است امر تصفیه به وسیله این اداره و طبق مقررات قانون اداره تصفیه ورشکستگی و آیین‌نامه آن انجام می‌شود. وظایف اداره تصفیه در همان قانون و آیین‌نامه‌های مربوط به آن که وزارت دادگستری تهیه می‌کند، تعیین می‌شود و در موارد سکوت بر طبق قانون تجارت اقدام خواهد شد. مدیر تصفیه طبق قانون تجارت عمل می‌کند و هرگاه مسأله‌ای مطرح شود و پاسخ آن را در قانون تجارت نباشد، به قانون اداره تصفیه رجوع می‌کند.

اقدامات اولیه تصفیه امور ورشکستگی

بر طبق قانون تجارت، دادگاه به عضو ناظرماموریت می‌دهد که از کلیه اموال تاجر ورشکسته فورا صورت‌برداری کند. این صورت ‌برداری قاعدتاً باید در یک روز انجام شود. در صورتیکه صورت ‌برداری از اموال در یک روز ممکن نباشد، اقدام به مهروموم اموال تاجر می‌شود. در مهروموم به ترتیب انبارها، حجره‌ها، صندوق‌ها، اسناد، دفاتر مهر وموم می‌شود.

اقدامات تامینی  تصفیه امور ورشکستگی

یکی از مهمترین اقداماتی که برای حفظ حقوق ورشکسته انجام می‌شود، مطالبه دیون ورشکسته است. در مورد دیون باید بین دیون حال و مدت‌دار تفاوت گذاشت. دیون حال بدهکاران باید فورا مطالبه شده و در صورت لزوم در دادگاه صالحه اقامه دعوی شود و در مواردی که طلب ورشکسته به موجب سند تجاری است، برخی اقدامات تامینی نظیر اخذ به موقع سند تجاری، اعتراض نکول و اعتراض عدم پرداخت انجام پذیرد. در مورد مطالبات موجل ورشکسته باید صبر کرد تا موعد آن فرا برسد.

حقوق طلبکاران در تصفیه امور ورشکستگی

تاجر متوقف مکلف است خود را در اختیار اداره تصفیه بگذارد مگر اینکه صریحا از این تکلیف معاف شده باشد. در صورت اقتضا اداره تصفیه می‌تواند اقدام به جلب او کند و در صورتیکه توقیف او لازم شود مقدار توقیف را از دادگاه صادرکننده حکم ورشکستگی تقاضا می کند.

وضعیت قرارداد‌های جاری در تصفیه امور ورشکستگی

قرارداد‌هایی که تاجر قبل از صدور حکم ورشکستگی با اشخاص ثالث منعقد کرده و آن قرارداد‌ها استمرار داشته یا در حال اجراست، به محض صدور حکم ورشکستگی فسخ نمی‌شوند، مگر آنکه در مقررات عام قانون مدنی حق خاصی برای طرف‌های معامله با تاجر مقرر شده باشد، مانند حق حبس در عقد بیع. مدیر تصفیه یا اداره تصفیه می‌توانند ثمن این معاملات را پرداخت و آن کالا را دریافت کنند.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام  کلیک کنید

تعیین دارایی ورشکسته

برای اجرای حکمی که علیه تاجر صادر شده است باید میزان دارایی‌های او را تعیین نمود. لذا لازم است از طلبکاران تاجر و بدهکاران او دعوت به عمل آید تا پس از بررسی و مشخص شدن میزان دارایی تاجر، اموال او به فروش برسد تا تقسیم دارایی امکان پذیر شود. # تصفیه امور ورشکستگی

فروش اموال تاجر ورشکسته

اگر قرارداد ارفاقی منعقد نشود اموال تاجر باید به فروش برسد زیرا فروش اموال برای آن‌ها به وجه نقد و تقسیم میان طلبکاران ضروری است. اموال تاجر صورت‌های گوناگونی دارد و قانونگذار برحسب این که مال از چه نوعی است یا چه وضعیتی دارد برای فروش آن قواعد متفاوتی وضع کرده است:

• اموالی که فروش آن‌ها فوریت دارد: این اموال بدون تشریفات خاص و بدون تأخیر به فروش می‌رسد. این اموال عبارتند از اموالی که در معرض تنزل قیمت است یا نگهداری آن‌ها هزینه غیر متناسبی را ایجاد می‌کند، اموالی که فاسد و ضایع شدنی است یا آن‌هایی که نگهداری آن‌ها مفید نیست و برگ‌های بهاداریا اشیائی که در بازار قیمت معینی دارند. اداره تصفیه برای تعیین قیمت فروش این اموال به کارشناس مراجعه می کند.  # تصفیه امور ورشکستگی

سایر اموال

اموال دیگر تاجر اعم از منقول و غیر منقول باید از طریق مزایده به فروش برسد، مگر اموال ذیل:

• اموالی که در بورس یا بازار قیمت معینی دارد.
• اشیای سیم و زر که باید از طریق غیر مزایده و به بهایی فروخته شود که کمتر از بهای فلزی آن‌ها نباشد.
• اموالی که هیأت بستانکاران دارای شرایط مذکور در ماده ۴۸۰ ق.ت[۲۰] به فروش آن‌ها از طریق غیر مزایده رضایت داده اند.
• اشیاء مورد وثیقه؛ در صورتی که بستانکارانی که نسبت به آن‌ها حق وثیقه دارند به فروش از طریق غیر مزایده رضایت داده باشند. # تصفیه امور ورشکستگی

شرایط فروش اموال تاجر

شرایط فروش اموال تاجر حداقل ده روز قبل از مزایده در دفتر اداره در دسترس عموم قرار می گیرد و هر کس می‌تواند اطلاعات لازمه را کسب‌ نماید.‌ آگهی فروش شامل مکان، روز، ساعت مزایده می باشد و در مورد اموال غیر منقوله این آگهی یک ماه قبل از اقدام به فروش به عمل می‌آید.‌ برای بستانکارانی که حق وثیقه غیر منقول دارند نسخه ای از آگهی فرستاده شده و ارزیابی که به عمل آمده به آنها اعلام می شود.

اموال منقول پس از سه مرتبه به صدای بلند حراجچی به کسی که حداکثر را پیشنهاد کرده است واگذار می‌شود. همین ترتیب نسبت به‌ اموال غیر منقول رعایت میشود. مشروط بر اینکه پیشنهاد بهای ارزیابی شده برسد و در صورت نبودن پیشنهاد مکفی فروش متوقف می‌ماند و وقت‌ دیگری برای مزایده معین می‌شود. در مرتبه دوم که باید لااقل دو ماه پس از مزایده اول به عمل آید اموال غیر منقول به کسی که بالاترین قیمت را‌پیشنهاد می‌نماید واگذار میشود. # تصفیه امور ورشکستگی

تقسیم دارایی ورشکسته

در مورد اجرای حکم ورشکستگیاز آنجا که طلبکاران فقط نسبت به دارایی تاجر دارای حق می‌باشند و حاصل فروش دارایی به نسبت میان آن‌ها تقسیم می‌شود، پس باید ابتدا این دارایی مشخص شود. یعنی اموالی که متعلق به اشخاص دیگر است و جزء دارایی‌های تاجر نیست از دارایی‌های تاجر جدا شود. تقسیم دارایی تاجر میان طلبکاران با توجه به طبقه بندی طلبکاران انجام می‌شود. # تصفیه امور ورشکستگی

بستانکارانی که دارای وثیقه‌اند نسبت به حاصل فروش مال مورد وثیقه در برگ تقسیم حاصل فروش مقدم بر سایر بستانکاران قرار داده‌می‌شوند.

طلب‌هایی که دارای وثیقه نیست و همچنین باقی‌مانده طلبهایی که دارای وثیقه بوده و تمام آن از فروش وثیقه پرداخت نشده به ترتیب طبقات زیر بر‌یکدیگر مقدمند و در تقسیم‌نامه حاصل فروش اموال متوقف این تقدم رعایت و قید می‌شود.

‌طبقه اول

• ‌حقوق خدمه خانه برای مدت سال آخر قبل از توقف.
• حقوق خدمتگزاران بنگاه ورشکسته برای مدت شش ماه قبل از توقف.
• دستمزد کارگرانی که روزانه یا هفتگی مزد می‌گیرند برای مدت سه ماه قبل از توقف.

طبقه دوم

طلب اشخاصی که مال آنها به عنوان ولایت یا قیمومت تحت اداره ورشکسته بوده نسبت به میزانی که ورشکسته از جهت ولایت و یا قیمومت مدیون شده است. این نوع طلب در صورتی دارای حق تقدم خواهد بود که توقف در دوره قیمومت یا ولایت و یا در ظرف یک سال از انقضای آن اعلام شده‌باشد.

طبقه سوم

‌طلب پزشک و داروفروش و مطالباتی که به مصرف مداوای مدیون و خانواده‌اش در ظرف سال قبل از توقف رسیده است.

‌طبقه چهارم

• نفقه زن مطابق ماده ۱۲۰۶ قانون مدنی
• مهریه زن تا میزان ده هزار ریال به شرط آنکه ازدواج اقلاً پنج سال قبل از توقف واقع شده باشد و نسبت به مازاد جزء سایر دیون محسوب‌می‌شود.

طبقه پنجم ‌سایر بستانکاران.

 مراحل تصفیه  امور ورشکستگی

برای تصفیه امور ورشکستگی ابتدا باید از اشخاص ذی‌نفع دعوت به عمل آید. پس از تعیین دارایی ورشکسته، اموال به فروش رسیده و در انتها میان طلبکاران تقسیم می‌شود.

برای عضویت در کانال تلگرام  کلیک کنید

دعوت از طلبکاران

قبل از هر چیز اداره تصفیه صورتی از طلبکاران تهیه می‌کند. سپس در یکی از روزنامه‌های رسمی یا کثیر‌الانتشار آگهی به عمل می‌آید که طی آن طلبکارن باید ظرف مدت دو ماه طلب خود را به اداره تصفیه ابراز دارند. این مدت برای اشخاصی که خارج از ایران هستند می‌تواند تمدید شود.

پس از گذشت دو ماه تنها اسنادی قبول می‌شوند که برای تاخیر آن‌ها عذر موجهی وجود داشته باشد. در آگهی همچنین قید می‌شود که طلبکاران در نخستین جلسه‌ای که ظرف بیست روز از زمان آگهی منتشر می‌شود شرکت کنند. # تصفیه امور ورشکستگی

دعوت از بدهکاران به ورشکسته

به وسیله آگهی به بدهکاران متوقف اخطار می‌شود که ظرف دو ماه خود را به اداره تصفیه معرفی کنند. بدهکارانی که از این امر امتناع کنند به جزای نقدی معادل بیست و پنج درصد بدهی به نفع صندوق( ب) این اداره محکوم می‌شوند همچنین دادگاه می‌تواند آنان را به حبس از سه تا شش ماه محکوم کند.

رسیدگی به مطالبات

بعد از آگهی و اعلام طلب توسط طلبکاران، اداره تصفیه شروع به رسیدگی به مطالبات می‌کند. سپس صورتی از مطالبات قبول‌شده تهیه می‌کند و آن را از طریق آگهی به اطلاع بستانکاران می‌رساند همچنین به بستانکاران مردود مستقیما اطلاع می‌دهد. پس از انتشار آگهی مزبور معترضین حق دارند ظرف بیست روز در دادگاه صادرکننده حکم ورشکستگی طرح دعوا کنند. # تصفیه امور ورشکستگی

قرارداد ارفاقی تصفیه ورشکستگی

بعد از رسیدگی به مطالبات و قبل از اقدام جهت فروش دارایی ورشکسته، طلبکاران می‌توانند با تاجر قرارداد امضا کنند که طی آن از ادامه تصفیه صرف نظر کنند و در عوض ورشکسته به تجارت خود ادامه دهد و طلب آن‌ها را طی مدت زمان معین پرداخت کند.

این قرارداد که قرارداد ارفاقی نام دارد، باید به وسیله نصف به علاوه یک طلبکارانی که حداقل سه چهارم از کلیه مطالبات را دارا هستند منعقد شود. طلبکارانی که در این قرارداد شرکت نکرده‌اند سهم خود را طبق آنچه از دارایی به طلبکاران می‌رسد دریافت می‌کنند، اما حق مطالبه بقیه طلب خود را ندارند، مگر پس از تادیه کامل طلب کسانی که در قرارداد شرکت کرده‌اند.

بستانکارانی که طلب آن‌ها دارای وثیقه باشد نسبت به وجوه حاصل از فروش مال وثیقه مقدم بر سایر طلبکاران می‌باشند.عده‌ای از طلبکاران در هر حال بر دیگر طلبکاران مقدم می‌شوند که به آن‌‌ها طلبکار با حق رجحان گفته می‌شود از قبیل حقوق خدمه‌ خانه برای مدت سال آخر قبل از توقف و همچنین خدمه بنگاه برای مدت شش ماه آخر. پس از پرداخت طلب طلبکاران با حق وثیقه و رجحان مازاد اموال بین بقیه طلبکاران نسبت به طلب تقسیم می‌شود. # تصفیه امور ورشکستگی

تقسیم اموال در تصفیه ورشکستگی

در هنگام تقسیم اموال، بستانکاران ورشکسته به بستانکار با حق وثیقه، حق رجحان و عادی تقسیم می‌شوند. بستانکارانی که طلب آن‌ها دارای وثیقه باشد نسبت به وجوه حاصل از فروش مال وثیقه، مقدم بر سایر طلبکاران هستند. عده‌ای از طلبکاران در هر حال بر دیگر طلبکاران مقدم می‌شوند که به آنها طلبکار با حق رجحان گفته می‌شود، مانند حقوق خدمه خانه برای مدت سال آخر قبل از توقف و همچنین خدمه بنگاه برای مدت شش ماه آخر. # تصفیه امور ورشکستگی

تصفیه اختصاری

هرگاه حاصل فروش اموال ورشکسته، برای هزینه تصفیه به صورت عادی کافی نباشد، اداره به تصفیه اختصاری اقدام می‌کند، مگر اینکه یکی از طلبکاران، هزینه تصفیه عادی را پرداخت کند. در مورد تصفیه اختصاری، متصدی پرونده به انتشار آگهی مبادرت و در آن اعلام می‌کند هر کس ادعایی علیه ورشکسته دارد ظرف چهل روز به اداره تصفیه اعلام کند، سپس به هر ترتیب که منافع بستانکاران اقتضا کند بدون رعایت تشریفات اقدام به فروش اموال و تقسیم وجوه حاصله می‌کند و ختم عمل تصفیه را اعلام می‌دارد. # تصفیه امور ورشکستگی

انتقال اموال تاجر در تصفیه ورشکستگی

اداره تصفیه می‌تواند از اداره پست، تلگراف و گمرک بخواهد که کلیه مراسلات و بسته‌هایی که به نام تاجر ارسال شده به آن اداره بفرستد. این عمل جهت جلوگیری از اقدام تاجر به انتقال برخی اموال که از این اداره مخفی کرده است می‌باشد.

خود تاجر نیز می‌تواند در هنگام باز شدن بسته‌ها حضور داشته باشد. اداره تصفیه طلبکاران را در اولین جلسه دعوت می‌کند، و از آنان می‌خواهد که نظر خود را ابراز دارند، ولی تصمیم نهایی با اداره تصفیه می‌باشد. # تصفیه امور ورشکستگی

ادامه کار تاجر در تصفیه ورشکستگی

در مورد تصمیم گیری در مورد ادامه کار تاجر زمانی که مدیر تصفیه انجام امور تصفیه را بر عهده دارد با طلبکاران است نه با مدیر تصفیه؛ و حضور اکثریت آنان نیز برای رای گیری کافی است (سه چهارم از لحاظ تعداد و کل مبلغ طلب.

قراردادهایی که تاجر قبل از صدور حکم ورشکستگی; با اشخاص ثالث منعقد نموده و آن قرارداد‌ها استمرار داشته; یا در حال اجرا می‌باشند به محض صدور حکم ورشکستگی فسخ نمی‌شوند; مگر آنکه در مقررات عام قانون مدنی حق خاصی برای طرف‌های معامله با تاجر مقرر شده باشد، مانند حق حبس در عقد بیع.

مدیر تصفیه یا اداره تصفیه می‌توانند ثمن این معاملات را پرداخت و آن کالا را دریافت کنند.از آنجاییکه مطالبات تاجر بر خلاف دیونش حال نمی‌شود، مدیر تصفیه با فرا رسیدن موعد طلب باید برای وصول آن اقدام کند و در صورت لزوم در دادگاه صالحه طرح دعواکند. # تصفیه امور ورشکستگی

وکیل متخصص امور ورشکستگی اوان

وکیل متخصص امور ورشکستگی; با تسلط و تجربه ای که در حل پرونده های ورشکستگی دارد; به تاجر کمک میکند تا بعد از اتمام ورشکستگی فعالیت تجاری خود را شروع کند. در صورتیکه برای اعلام ورشکستگی نیاز به مشاوره و وکالت وکیل متخصص امور ورشکستگی دارید با  وکیل امور ورشکستگی گروه وکلای حقوقی اوان تماس بگیرید.

سوالات و مشکلات حقوقی خود در مورد ورشکستگی; تصفیه تاجر و شرکت های تجاری را با وکیل ورشکستگی تهران; وکیل ورشکستگی مشهد; وکیل ورشکستگی قم; وکیل ورشکستگی کرج; مربوط به وکلای حقوقی اوان مطرح نمایید; تا در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی شما باشند. # تصفیه امور ورشکستگی