پس از مطالعه، در صورت مفید بودن، این متن را برای دیگران نیز ارسال نمایید تا آنها نیز از مطالعه مفید آن بهرهمند شوند.
لینک مقاله را به اشتراک بگذارید: https://oonelaw.com/conditions-at-the-time-of-marriage
شرایط ضمن عقد نکاح : شروطی می باشد که طرفین در حین عقد متعهد می شود است. وعقد نکاح یکی از مهمترین قراردادهای حقوقی و اجتماعی در جوامع بشری است که پایه و اساس تشکیل خانواده را تشکیل میدهد. در حقوق ایران، عقد نکاح میتواند شرایط و ضوابط متعددی داشته باشد که بهعنوان شروط ضمن عقد شناخته میشوند. این شروط، حقوق و تعهدات زوجین را در طول زندگی مشترک تعیین میکنند و میتوانند تاثیر قابلتوجهی بر زندگی زناشویی داشته باشند. برای مشاوره حقوقی شرایط ضمن عقد میتوانید با وکلای گروه اووان تماس بگیرید
انواع شرایط ضمن عقد نکاح
شرایط ضمن عقد نکاح به دو دسته کلی تقسیم میشوند: شرایط عمومی و شرایط خصوصی.
شرایط عمومی
این شرایط بهطور خودکار و بدون نیاز به ذکر در عقدنامه بر عقد نکاح حاکم هستند و شامل مواردی چون تمکین، نفقه، حسن معاشرت، و حقوق و تعهدات متقابل زوجین میشوند. برای مثال، طبق قانون مدنی ایران، زن موظف به تمکین از شوهر است و شوهر موظف به پرداخت نفقه زن میباشد.
شرایط خصوصی
این شرایط بهصورت توافقی بین زوجین تعیین میشوند و باید در عقدنامه بهصورت واضح و روشن ذکر شوند. شرایط خصوصی میتوانند شامل مواردی چون حق تحصیل، حق اشتغال، حق انتخاب محل زندگی، و یا شروط مالی خاص مانند مهریه و نفقه بیشتر از مقدار قانونی باشند.
شرایط ضمن عقد نکاح در سند ازدواج
در فرآیند ازدواج، شرایطی که در سند ازدواج ذکر میشوند، میتوانند نقش مهمی در تعیین حقوق و وظایف زوجین داشته باشند. این شرایط میتوانند از قبل تعیین شده باشند یا توسط طرفین به توافق برسند. در اینجا به برخی از مهمترین شرایط ضمن عقد نکاح اشاره میکنیم:
حق تحصیل و اشتغال زن: یکی از شرایط مهمی که میتواند در سند ازدواج ذکر شود، حق ادامه تحصیل و اشتغال زن است. این شرط به زن این امکان را میدهد که بتواند پس از ازدواج نیز به تحصیل و کار خود ادامه دهد.
حق انتخاب محل زندگی: در برخی موارد، زوجین میتوانند در مورد محل زندگی خود توافق کنند و این شرط را در سند ازدواج ذکر کنند. این شرط میتواند به زن این امکان را بدهد که در انتخاب محل زندگی مشارکت داشته باشد.
حق طلاق: در صورتی که زن بخواهد در شرایط خاصی حق طلاق داشته باشد، میتواند این شرط را در سند ازدواج ذکر کند. این حق میتواند شامل شرایطی مانند بدرفتاری همسر، ترک زندگی مشترک، یا اعتیاد همسر باشد.
حق حضانت فرزندان: زوجین میتوانند در مورد حضانت فرزندان نیز شرایطی را تعیین کنند و این شرایط را در سند ازدواج ذکر کنند. این شرط میتواند به والدین کمک کند تا در صورت وقوع طلاق، حقوق حضانت فرزندان را مشخص کنند.
یکی از وظایف سردفتران ازدواج و طلاق تفهیم شرایط مندرج در عقدنامه به شکل مورد به مورد به زن و شوهر است. زیرا که شرطی معتبر است که مورد توافق زن و مرد قرار گیرد و به امضای هردوی آنها رسیده باشد. اما متاسفانه در عمل این اتفاق هرگز نمیافتد و طرفین غالباً حتی نمیدانند چه چیزی را امضا میکنند.
ویژگی شرایط ضمن عقد نکاح
شرایط ضمن عقد نکاح باید دارای ویژگیهای خاصی باشند تا بتوانند به طور قانونی و مؤثر اجرایی شوند. در اینجا به برخی از ویژگیهای مهم این شرایط اشاره میکنیم:
صراحت و وضوح: شرایط باید به صورت صریح و واضح در سند ازدواج ذکر شوند. عدم صراحت و وضوح میتواند منجر به تفاسیر مختلف و ایجاد اختلافات شود.
مشروعیت: شرایط ضمن عقد نکاح نباید مغایر با قوانین شرعی و مدنی باشند. شرایطی که با اصول قانونی و دینی تضاد داشته باشند، ممکن است باطل و غیرقابل اجرا باشند.
قابل اجرا بودن: شرایط باید قابلیت اجرا داشته باشند. شرایط غیرواقعی و غیرقابل اجرا نمیتوانند به طور عملی در زندگی زوجین تأثیرگذار باشند.
رضایت طرفین: شرایط ضمن عقد نکاح باید با رضایت کامل هر دو طرف تعیین شوند. اجبار یکی از طرفین به پذیرش شرایط، میتواند موجب بروز مشکلات و اختلافات در آینده شود.
در نهایت، تعیین شرایط ضمن عقد نکاح و ثبت آنها در سند ازدواج میتواند به حفظ حقوق و افزایش آرامش در زندگی مشترک کمک کند. این شرایط باید با دقت و توجه به نیازها و خواستههای هر دو طرف تنظیم شوند تا بتوانند در مسیر زندگی مشترک مؤثر و سازنده باشند.
شروط ضمن عقد درعقدنامه
برای تنظیم شرایط ضمن عقد نکاح، مراحل زیر باید طی شود:
توافق زوجین: ابتدا زوجین باید بر سر شرایط مورد نظر به توافق برسند. این شرایط باید بهصورت روشن و دقیق بیان شود تا در آینده دچار ابهام و اختلاف نگردد.
ثبت در عقدنامه: شرایط توافق شده باید در عقدنامه بهصورت مکتوب ثبت شود. این کار باید توسط دفاتر رسمی ازدواج انجام گیرد تا شرایط مورد نظر از نظر قانونی معتبر باشد.
مطابقت با قوانین: شرایط ضمن عقد نکاح نباید با قوانین عمومی کشور در تضاد باشد. برای مثال، شرطی که برخلاف اصول اساسی حقوق بشر یا قوانین جاری کشور باشد، از نظر قانونی معتبر نخواهد بود.
شرایط ۱۲ گانه عقد در سند ازدواج
ضمن عقد نکاح زوج به زوجه وکالت بلا عزل با حق توکیل غیر داد که در موارد مشروحه زیر با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز از دادگاه پس از انتخاب نوع طلاق خود را مطلقه نماید و نیز به زوجه وکالت بلا عزل با حق توکیل غیر داد تا در صورت بذل از طرف او قبول کند.
شرایط ۱۲ گانه ضمن عقد در سند ازدواج به شرح ذیل با توضیحات بیان شده است:
- استنکاف شوهر از دادن نفقه زن (عدم پرداخت هزینه زندگی و خرجی همسر) ۶ماه به هر عنوان و عدم امکان الزام وی به تادیه نفقه و همچنین در موردی که اجبار شوهر هم ممکن نباشد.
- سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل نماید.
- ابتلا زوج به امراض صعب العلاج به نحوی که دوام زناشویی برای زوجه مخاطره آمیز باشد.
- جنون زوج در مواردی کهفسخ نکاح شرعا ممکن نباشد.
- عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که طبق نظردادگاه صالح منافی با مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه باشد.
- محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات ۵سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی در اثر عجز از پرداخت منجر به ۵ سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به پنج سال بازداشت یا بیشتر شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد.
ابتلا زوج به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خللی وارد آورد; و ادامه زندگی برای زوجه دشوار باشد. اعتیادی که به اساس زندگی خانوادگی ضرر بزند، مانند اعتیادی که منجر به بیکاری مرد; فروش اثاثیه منزل و وارد نمودن ضرر به سلامت جسمی و روحی زن و فرزند گردد.
- زوج زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند. تشخیص ترک زندگی خانوادگی تشخیص عذر موجه با دادگاه است; یا اینکه زوج شش ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت نماید.
- محکومیت قطعی زوج در اثر ارتکاب به جرم و اجرای هر گونه مجازات
- در صورتیکه پس از گذشت ۵ سال زوجه از شوهر خود به جهت عقیم بودن بچه دار نشدن مرد و یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزند نشود.
- در صورتیکه زوج مفقودالاثر،غیبت طولانی شوهرشود ومدت ۶ماه بعد از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود.
- زوج همسر دایمی دیگری بدون رضایت زوجه (ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسر) اختیار کند یا به تشخیص دادگاه نسبت به همسران خود اجرای عدالت نکند.
شرط نصف شدن اموال زوج در عقدنامه
در صورتیکه خواهان طلاق مرد باشد و زن با طلاق موافق نباشد اگر شرط نصف شدن اموال به عنوان یکی از شرایط ضمن عقد نکاح یا تنصیف اموال امضاء شده باشد مرد باید تا نصف اموال خود را قبل از اجرای صیغه طلاق به زن بدهد. منظور از تنصیف و عبارت تنصیف اموال منطقاً این است که; از یک درصد تا پنجاه درصد که تشخیص میزان آن بستگی به نظر قاضی دارد.
آثار حقوقی شرایط ضمن عقد نکاح
شرایط ضمن عقد نکاح، آثار حقوقی متعددی دارند که بهطور مستقیم بر روابط زوجین تاثیر میگذارند:
الزامآوری: شرایط ضمن عقد نکاح برای زوجین الزامآور است و هرگونه تخطی از آن میتواند منجر به درخواست فسخ نکاح یا مطالبه خسارت شود.
حفظ حقوق زوجین: شرایط ضمن عقد نکاح میتواند به حفظ حقوق زوجین کمک کند. برای مثال، شرط حق تحصیل میتواند مانع از ممانعت شوهر از ادامه تحصیل زن شود.
پیشگیری از اختلافات: با تنظیم شرایط واضح و مشخص، بسیاری از اختلافات احتمالی در زندگی زناشویی کاهش مییابد.
امکان فسخ نکاح: در صورت عدم رعایت شرایط ضمن عقد نکاح ، زوجین میتوانند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست فسخ نکاح یا اجرای تعهدات مربوطه را داشته باشند.
رای وحدت رویه شماره ۷۷۹ در مورد شروط ضمن عقد نکاح
با توجه به تأکید قانونگذار در ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده مصوب ۹۱/۱۲/۱ بر شروط ضمن عقد نکاح و مندرجات سند ازدواج، جمع شرط تنصیف دارایی که ضمن عقد نکاح مقرر شده با اجرتالمثل کارهای انجام گرفته توسط زوجه موضوع تبصره الحاقی به ماده ۳۳۶ قانون مدنی تعارض ندارد.
بنابراین تعیین اجرتالمثل کارهای زوجه از سوی دادگاه وی را از حقوق استحقاقی ناشی از شرط تنصیف دارایی محروم نمیسازد و در چنین مواردی دادگاه باید علاوه بر تعیین اجرتالمثل کارهایی که زوجه انجام داده، نسبت به حقوق وی ناشی از آن شرط نیز رسیدگی و تعیین تکلیف کند.
وکیل پایه یک دادگستری دعاوی خانواده گروه حقوقی اوان
نقش بهترین وکیل دادگستری خانواده در پرونده هایی که در خصوص خانواده و روابط زوجین در دادگاهها مطرح میشود مشخص است. وکیل خانواده; وکیلی است که علاوه بر اطلاعات کامل که در مورد امور حقوقی دارد; در خصوص قوانین مربوط به خانواده و روابط زوجین تسلط کامل دارد.
پرونده طلاق یکی از پرونده های پرحجم در دادگاههای خانواده می باشد که بدلیل عدم اگاهی زوجین از قوانین حقوقی خانواده دچار مشکلات زیادی در روند رسیدگی پرونده میشوند.
قبل ازهر اقدام قانونی در خصوص طلاق توافقی یا هر نوع دادخواست مطالبه مهریه، دادخواست مطالبه نفقه و اجرت المثل و حضانت فرزند و شروط ضمن عقد قل از عقد نکاح با وکیل متخصص و با تجربه وکیل دعاوی خانواده تهران، وکیل دعاوی خانواده مشهد، وکیل دعاوی خانواده کرج، وکیل دعاوی خانواده قم ، وکیل دعاوی خانواده دیوان عالی مربوط به وکلای گروه حقوقی اوان مشورت نمایید.
جمع بندی
شرایط ضمن عقد نکاح نقش مهمی در تعیین حقوق و تعهدات زوجین در زندگی مشترک ایفا میکنند. تنظیم دقیق و قانونی این شرایط میتواند به حفظ حقوق طرفین، کاهش اختلافات و تضمین پایداری زندگی زناشویی کمک کند. بنابراین، توصیه میشود زوجین پیش از عقد نکاح با مشاوره حقوقی دقیق و آگاهی کامل از حقوق و تعهدات خود، شرایط مورد نظر خود را تنظیم و در عقدنامه ثبت کنند.
سوالات متداول
- حق تحصیل و اشتغال زن به چه صورت در سند ازدواج ذکر میشود؟
حق تحصیل و اشتغال زن میتواند به صورت یک شرط ضمن عقد در سند ازدواج قید شود. این شرط معمولاً به صورت صریح و با ذکر عبارتهایی مانند “زن مجاز به ادامه تحصیل و اشتغال به کار میباشد” یا “زن حق تحصیل و اشتغال را دارا میباشد” در سند ازدواج ثبت میشود. این شرط تضمین میکند که زن پس از ازدواج نیز میتواند به تحصیلات خود ادامه داده و در محیط کاری فعالیت کند.
- آیا شرایط ضمن عقد نکاح میتواند شامل حق انتخاب محل زندگی باشد؟
بله، یکی از شرایطی که میتوان در سند ازدواج ذکر کرد، حق انتخاب محل زندگی است. زوجین میتوانند توافق کنند که زن در تعیین محل زندگی خانواده نقش داشته باشد و این شرط را به صورت صریح در سند ازدواج قید کنند. این شرط میتواند به شکل “زن حق انتخاب محل زندگی را به همراه همسر دارا میباشد” در سند ازدواج ثبت شود.
- چگونه میتوان حق طلاق را به عنوان یک شرایط ضمن عقد نکاح در سند ازدواج درج کرد؟
حق طلاق به عنوان یک شرط ضمن عقد میتواند در سند ازدواج به صورت صریح و با ذکر شرایط مشخصی درج شود. برای مثال، میتوان نوشت “در صورت بدرفتاری همسر، ترک زندگی مشترک، یا اعتیاد همسر، زن حق طلاق را دارا میباشد.” این شرط باید با رضایت هر دو طرف تنظیم و در سند ازدواج ثبت شود.
- آیا میتوان شرایط حضانت فرزندان را در سند ازدواج تعیین کرد؟
بله، زوجین میتوانند شرایط حضانت فرزندان را در صورت وقوع طلاق در سند ازدواج تعیین کنند. این شرط میتواند شامل مواردی مانند “در صورت وقوع طلاق، حضانت فرزندان تا سن ۷ سالگی با مادر و پس از آن با پدر خواهد بود” باشد. شرایط حضانت باید به گونهای باشد که حقوق هر دو والد و منافع فرزندان را به طور عادلانه در نظر بگیرد.
از طریق دکمه زیر میتوانید لینک صفحه را اشتراک گذاری کنید.